نحوه تنظیم قرارداد طراح گرافیک

 چه بسیار کارفرمایان یا حتی طراحانی که بر مبنای اعتماد، به صورت شفاهی همکاری خود را آغاز کرده اند، اما در اثنای انجام کار بر سر مسائل و اختلافات مختلف به چالش خورده و حتی ناچار به قطع همکاری شده اند؛ به همین دلیل در این مقاله از وکیل باشی، تلاشمان را بر این گذاشته‌ایم که شما را با معنا و مفهوم قرارداد طراح گرافیک، انواع قرارداد گرافیک و خصوصیاتشان و همچنین نکات ضروری مندرج در متن قرارداد استخدام طراح گرافیک بیشتر آشنا کنیم. با ما تا انتهای این مقاله همراه بمانید.

گرافیک به چه معناست و طراح گرافیک کیست؟

گرافیک از ریشه کلمه یونانی گرافیکوس گرفته شده است؛ به معنای نمایش بصری بر روی یک سطح که این سطح می‌تواند دیوار، کاغذ، مانیتور و یا سنگ باشد. طراح گرافیک یا همان گرافیست نیز، فرد اجرا کننده این نمایش بصری است. همانگونه که می‌دانید، گرافیست‌ها با خلق آثار زیبا و هنرمندانه، دنیا را به جای زیباتری تبدیل کرده‌اند. کاربردهای گرافیک شامل: طراحی لوگو، صفحه آرایی مجلات و کتب، اینفوگرافیکها، نشانه ها و علائم، طراحی کارت ویزیت، رابط کاربری نرم افزارها، طراحی پوستر و اعلامیه و … می‌گردد. گرافیست ها ممکن است به شکل گرافیست پروژه ای، گرافیست پیمانکاری و یا به صورت استخدام گرافیست یا استخدام طراح گرافیک و همچنین فریلنسری، مشغول کار شوند.

قرارداد طراح گرافیک چیست و بین چه افرادی منعقد می‌شود؟

یکی از انواع قراردادهای فریلنسری، قرارداد طراح گرافیک است که عنوان توافقی می‌باشد که در آغاز و شروع همکاری میان طراح گرافیک (گرافیست) و کارفرما (متقاضی) منعقد می‌گردد و بر اساس مندرجات و مفاد قرارداد، طرفین ملزم به انجام تعهدات و الزامات و همچنین رعایت شرایط خاص می‌شوند. قرارداد طراحی گرافیکی، از دسته توافقات و عقود نامعین است. به این معنی که قانون برای تنظیم و اصول این قرارداد ترتیب خاصی را تدارک ندیده است، اما وفق ماده 10 قانون مدنی، این قرارداد از آزادی توافقات در قوانین ایران تبعیت می‌نماید.

ماده 10 قانون مدنی بیان می‌دارد: قراردادهای خصوصی افراد تا جایی که مخالف با شرع و قانون نباشد، معتبر است. همچنین در دسته بندی دیگری ،قرارداد انجمن صنفی طراحان گرافیک زیر مجموعه عقود لازم قرار می‌گیرد. عقد یا قرارداد لازم به این معنی است که طرفین قرارداد نمی‌توانند از انجام تعهد سرباز زنند و هر کدام به تنهایی قرارداد را فسخ نمایند.

مجموعه وکیل‌باشی برای راحتی شما عزیزان، فرم قرارداد طراح گرافیک را که توسط وکلای پایه یک دادگستری متخصص امور قراردادها تنظیم شده، فراهم نموده است تا به راحتی متن قرارداد را دریافت کرده و مورد استفاده قرار دهید.

انواع قرارداد پیمانکاری طراحی گرافیک کدامند؟

قرارداد طراحی گرافیک دارای انواع متفاوتی است که هر کدام از این انواع از مقررات و احکام خاص خود پیروی می‌کند. از انواع قراردادهای طراح گرافیک (گرافیست) می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1.    قرارداد استخدام طراح گرافیک: 

قرارداد استخدام گرافیست، به معنای وجود رابطه کارمندی و کارفرمایی مابین طراح و کارفرمای وی می‌باشد. در این نوع قرارداد، طراح از کارکنان کارفرما محسوب شده و موظف به حضور در ساعات مشخص شده است. قرارداد کار طراح گرافیک، خود به چند نوع مختلف تقسیم می‌گردد که شامل:

• قرارداد طراح گرافیک به صورت پاره وقت
• قرارداد طراح گرافیک به صورت تمام وقت
• قرارداد طراح گرافیک برای مدت معین

هرکدام از موارد گفته شده در بالا، دارای ویژگی‌ها و خصوصیات خاص خود می‌باشد؛ بنابراین بهتر است متن قرارداد استخدام گرافیست با دقت به این تفاوت ها نگاشته شود تا از وقوع اختلاف در آینده پیشگیری نماید.

2. قرارداد طراح گرافیک به صورت پیمانکاری:

دسته‌بندی دیگر در قراردادهای طراح گرافیک، به کارگیری گرافیست به صورت پیمانکاری، پروژه ای یا به صورت قرارداد فریلنسری است. در این روش، رابطه کارمند و کارفرمایی بین طراح و طرف مقابل او وجود ندارد بلکه طراح یا پیمانکار ملزم به اتمام و تکمیل پروژه مورد نظر کارفرما می‌گردد و در مقابل نیز کارفرما متعهد به پرداخت حق الزحمه گرافیست و رعایت سایر شرایط موجود در قرارداد است.

توصیه می‌کنیم قبل از انعقاد قرارداد خود، چه به عنوان پیمانکار و یا چه به عنوان کارفرما حتماً به نکات و جزئیات حقوقی توافق دقت کنید تا دچار ضرر و زیان نشوید. از این رو، بهتر است قبل از انجام هر اقدامی برای نگارش قرارداد، از مشاوره حقوقی وکلای متخصص بهره‌مند شوید.

موارد و نکات ضروری در متن قرارداد طراح گرافیک چیست؟

در تنظیم قرارداد طراح گرافیک، چه به صورت قرارداد استخدامی و مطابق قانون کار و چه به صورت پیمانکاری و پروژه‌ای، موارد و نکاتی وجود دارد که در صورت عدم تصریح به آنها در مندرجات، قرارداد در مراجع اداری و قضایی اعتبار لازم را نخواهد داشت. نکاتی مانند:

• اطلاعات و مشخصات طرفین: شامل نام و نام خانوادگی، محل سکونت و آدرس، شماره تلفن ثابت، شماره همراه 
• نوع قرارداد: تصریح به استخدامی بودن قرارداد یا پروژه‌ای و پیمانکاری بودن
• مدت قرارداد: در قراردادهای پیمانکاری، زمان تحویل کار و در قراردادهای استخدامی، مدت اعتبار قرارداد
• هزینه و مبلغ قرارداد: شامل حق السعی و در قراردادهای استخدامی، حقوق و مزایا و سنوات و …
• تعدات طرفین: پیمانکار و کارفرما با امضای قرارداد طراحی گرافیک به صورت پیمانکاری، موظف به انجام تعهدات مندرج در متن قرارداد می‌گردند. 
• بیمه: در قرارداد طراح گرافیک به صورت استخدامی، بیمه نمودن کارمند جز وظایف اصلی کارفرماست و در صورت عدم رعایت این بند، ضمانت اجرایی جریمه برای وی اعمال خواهد شد.
• ساعات کار: این بند نیز به مانند بند قبل، در قراردادهای استخدامی وجود دارد و باید در متن قرارداد تعداد ساعات کار مشخص گردد.
• محل کار/ فعالیت: تعیین محل شغل و فعالیت در قرارداد استخدام عموماً وجود دارد.
• نحوه فسخ قرارداد: مشخص کردن شرایط و موارد فسخ قرارداد
• مرجع حل اختلاف: تعیین داور جهت جلوگیری از اطاله دادرسی در مراجع اداری و قضایی

بندهای فوق الذکر، از مهمترین ارکان قرارداد طراح گرافیک است؛ به این معنا که وجود این بندها و تصریح به هر یک از آنها در هنگام تنظیم قرارداد گرافیست، ضروری بوده و فقدان هر یک از این موارد، منجر به کاهش اعتبار توافقنامه میان شما و طرف مقابلتان خواهد شد.

تعهدات کارفرما و تعهدات طراح گرافیک، شامل چه مواردی است؟

هر قراردادی که منعقد می‌شود به این معناست که طرفین آن متعهد شده اند وظایفی را انجام دهند و به آن ملزم شوند. قرارداد گرافیک نیز همانند سایر قرارداد ها از تعهدات کارفرما و گرافیست تشکیل شده است؛ از تعهدات طرفین در فرم قرارداد طراح گرافیک، می‌توان موارد زیر را نام برد:

• گرافیست متعهد است پروژه را به صورت نهایی و تکمیل شده، در موعد مقرر به کارفرما تحویل دهد.
• طراح موظف به حفظ محرمانگی اسرار و اسنادی است که کارفرما در اختیار وی گذاشته است.
• کارفرما نیز ملزم است تمام اطلاعات و اسنادی که طراح جهت اجرای قرارداد نیاز دارد را به او تحویل دهد.
• کارفرما می‌بایست مبلغ قرارداد را به میزان و شرایطی که مورد توافق قرار گرفته است.

موارد ذکر شده، بخشی از تعهداتی است که طرفین قرارداد، در مورد آن توافق می‌کنند. لازم به ذکر است که بدانید، با استناد به اصل آزادی اراده، طرفین قرارداد می‌توانند هر شرط و تعهدای که خلاف قوانین نباشد را در متن قرارداد خود ذکر نمایند.

سخن آخر:

همانگونه که ملاحظه کردید، در این نوشتار با قرارداد طراح گرافیک و انواع آن آشنا شدیم، همچنین به بررسی مفاد و نکات مهمی پرداختیم که می‌بایست در متن قرارداد استخدام گرافیست ذکر گردد؛ اما به طور کلی باید گفت تنظیم قرارداد گرافیک، کلیدی ترین عنصر رابطه کاری است؛ زیرا در صورت فقدان یک قرارداد جامع و کامل، احتمال ایجاد اختلاف بین طراح و کارفرما بسیار افزایش خواهد یافت.

بهناز صفاری کارشناس حقوقی وکیل باشی