واگذاری ملک به اعضای خانواده

همانطور که میدانید، هر فردی این امکان را دارد که در اموال خود هر تصرفی که می خواهد را انجام دهد. یکی از رایج ترین تصرفاتی که فرد در اموال خود انجام میدهد، انتقال ملک به اعضای خانواده است. واگذاری ملک به اعضای خانواده به روش های گوناگون صورت می‌پذیرد که هر یک از این روش ها، احکام و مقررات خاص خود را دارا می‌باشد. در این مقاله قصد داریم با هم به بررسی روش های واگذاری ملک به اعضای خانواده و مهمترین نکاتی که در این زمینه باید رعایت گردد، بپردازیم. با ما تا انتهای این نوشتار همراه بمانید.

واگذاری ملک به چه معناست؟

قبل از توضیح در مورد طریقه انتقال ملک به دیگران، بهتر است مفهوم و تعریفی از واگذاری ملک را بیان داریم. واگذاشتن ملک یا به عبارتی دیگر انتقال یا واگذاری ملک به دیگری که ممکن است معوض یا غیر‌معوض باشد، به معنای این است که صاحب یک ملک  اعم از خانه، زمین و آپارتمان و .. را به دیگری تملیک یا منتقل کرده و در اصطلاح سند به نام او می‌زند. ماهیت واگذاری ملک، بستگی به عقدی که در قالب آن انتقال صورت می‌گیرد، عقدی لازم است؛ بدین معنا که طرفین نمی‌توانند قرارداد میان خود را به صورت یک طرفه برهم زنند.

نحوه واگذاری ملک به اعضای خانواده چگونه است؟

برای طی شدن مراحل انتقال ملک به اعضای خانواده نظیر همسر یا فرزندان، باید بدانید که واگذاری ملک به اعضای خانواده ممکن است در قالب عقود زیر شکل بگیرد:

• واگذاری ملک در قالب عقد صلح:

مهمترین عقدی که انتقال ملک به اعضای خانواده در آن قالب صورت می‌پذیرد، عقد صلح است. این عقد ماهیتی لازم دارد به این معنا که طرفین این قرارداد مصالح (انتقال دهنده) و متصالح (انتقال گیرنده)، نمی‌توانند جز در موارد قانونی، قرارداد میان خود را فسخ نمایند. لازم به ذکر است که عقد صلح حسب مورد می‌تواند معوض یا رایگان باشد، اما در واگذاری ملک در قالب عقد صلح به اعضای خانواده، اصولاً به شکل رایگان صورت می‌گیرد.

• واگذاری ملک به اعضای خانواده در قالب عقد هبه:

یکی دیگر از عقودی که از آن طریق می‌توان ملک را به اعضای خانواده منتقل نمود، عقد هبه است. عقد هبه که در لغت به معنای بخشش است، عقدی رایگان محسوب می‌شود. بدین معنا که واگذاری در قالب عقد هبه نیاز دریافت عوض نخواهد داشت. عقد هبه، ماهیتی جایز دارد؛ بدین معنا که طرفین قرارداد (مهب و متهب) هرگاه بخواهند، می‎ توانند قرارداد را برهم زنند؛ مگر در صورت وجود برخی شرایط مقرر در قانون.

• واگذاری ملک در قالب عقد بیع و یا معاوضه: 

نوعی دیگری از واگذاری ملک به اعضای خانواده که کمتر شاهد آن هستیم، انتقال ملک در قالب عقد بیع یا معاوضه است. ابتدائاً بهتر است بگوییم تفاوت عقد بیع با عقد معوض در این است که در عقد بیع، موضوع قرارداد (در اینجا ملک) در مقابل ثمن (وجه یا پول) معامله میشود اما در معاوضه، دو مورد با هم تعویض می‌شوند؛ نظیر تعویض خانه با یک زمین

• واگذاری ملک به اعضای خانواده در قالب عقد وصیت:

از دیگر عقود رایج در زمینه انتقال مال و ملک به همسر یا فرزندان، وصیت کردن میباشد. موصی (وصیت کننده) از لحاظ قانونی این اختیار را دارد که تا یک سوم اموال خود را به هرکس که میخواهد، منتقل نماید؛ بنابراین، ممکن است فرد بخواهد بعد از فوت خود، خانه‌اش را به همسرش منتقل کند؛ در این صورت اگر ارزش ملک کمتر از یک سوم جمع اموال وصیت کننده باشد، وصیت صحیح بوده و اعتبار خواهد داشت.

نکات ضروری در واگذاری و انتقال ملک به اعضای خانواده شامل چه مواردی است؟

در مورد انتقال ملک به اعضای خانواده، نکاتی وجود دارد که باید قبل از واگذاری این نکات را در نظر داشته باشید. از مهمترین شرایط انتقال ملک به اعضای خانواده می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

1.  منتقل کننده مالک، می‌بایست حتماً مالک باشد؛ یعنی صاحب ملکی باشد که قصد دارد منتقل کند، در غیر این صورت معامله فضولی محسوب شده و از قوانین و مقررات خاص خود پیروی خواهد کرد.

2. مورد مورد انتقال حتماً باید مالیت داشته و قابل انتقال باشد. 

3. انتقال دهنده باید عاقل و بالغ بوده و ممنوع المعامله نباشد.

4. جهت واگذاری ملک به اعضای خانواده، در صورت تصریح، باید مشروعیت داشته باشد؛ در غیر این صورت عقد باطل است.

5. منتقل کننده باید قصد انعقاد قرارداد واگذاری ملک به اعضای خانواده خود را داشته باشد، به طور مثال در حالت مستی اقدام به واگذاری ملک نکرده باشد.

واگذاری ملک به اعضای خانواده و نحوه تنظیم قرارداد مربوطه، لازمه برخورداری اطلاعات و آگاهی دقیق از نکات کلیدی و جزئی پیرامون انتقال ملک میباشد؛ به همین دلیل به شما توصیه می‌کنیم ، قبل از اتخاذ هرگونه تصمیمی درباره واگذاری ملک و اموال خود به اعضای خانواده، با ثبت درخواست مشاوره حقوقی، از راهنمایی‌های وکلای متخصص در این زمینه بهره مند شوید.

سخن پایانی: 

در این نوشتار تلاش کردیم شما را با نحوه واگذاری ملک به اعضای خانواده شرایط آن و نکات مهمی که هنگام انتقال قرارداد به دیگری نظیر همسر یا فرزندان، در نظر گرفته شود آشنا کنیم. در نهایت باید گفت قرارداد انتقال و واگذاری ملک به دیگری حتی اعضای خانواده، بهتر است بر عهده متخصص این امر قرار داده شود تا بتواند به بهترین نحو مقصودتان را از انتقال و واگذاری مال، تأمین کند. به همین دلیل مجموعه وکیل‌باشی این امکان را برای شما فراهم نموده تا با ثبت درخواست قرارداد سفارشی، بتوانید تنظیم فرم قرارداد مورد نظر خود را به وکلای پایه یک دادگستری بسپارید.