همانطور که در مطلب “لایحه دفاعیه چیست” گفتیم، در نظام قضایی امروز ارسال لایحه به جای حضور فیزیکی در دادگاه، گامی مهم در تسهیل فرآیند دادرسی و صرفه‌جویی در زمان و هزینه‌هاست. طرفین دعوا و وکلای آن‌ها می‌توانند در شرایط غیرضروری، با تنظیم لایحه دفاعیه و ارائه آن به دادگاه، از این امکان استفاده کنند.
ارسال الکترونیکی لایحه از طریق دفاتر خدمات قضایی نیز با ثبت دفاعیات و مدارک در سامانه، فرآیند دادرسی را سریع‌تر و شفاف‌تر می‌کند و به دیجیتالی‌شدن سیستم قضایی کمک می‌نماید. در ادامه درباره ارسال لایحه به دادگاه به جای حضور اطلاعات جامع‌تری به شما ارائه خواهیم داد.
آیا میتوان به جای حضور در دادگاه، لایحه فرستاد؟
بله، بر اساس قانون، ارسال لایحه به جای حضور در دادگاه امکان‌پذیر است. هر فردی حق دارد در دادگاه از خود دفاع کند اما گاهی ممکن است حضور در جلسات دادگاه برای طرفین دعوا سخت یا غیرضروری باشد. در چنین شرایطی، قانون این اجازه را داده است که طرفین یا وکلای آن‌ها به جای حضور فیزیکی، دفاعیات خود را به صورت مکتوب در قالب لایحه تنظیم کرده و آن را به دادگاه ارائه دهند.
دادگاه پس از دریافت لایحه و بررسی دفاعیات، مدارک و اسناد ارائه‌شده می‌تواند بر اساس آن‌ها حکم صادر کند. البته در برخی موارد، حضور طرفین در دادگاه الزامی است و اگر کسی بدون دلیل موجه در جلسه حاضر نشود، ممکن است دادگاه به نفع طرف مقابل حکم غیابی صادر کند.
ارسال لایحه این مزیت را دارد که طرفین می‌توانند بدون نیاز به حضور فیزیکی، دفاعیات خود را به طور کامل و دقیق به دادگاه منتقل کنند. این روش به ویژه برای کسانی که به دلایل مختلف نمی‌توانند در جلسات دادگاه حاضر شوند، بسیار مفید است.
بنابراین، اگر تمایل یا امکان حضور در دادگاه را ندارید، میتوانید با تنظیم یک لایحه کامل و ارائه آن به دادگاه، از حق خود دفاع کنید.
شرایط ارسال لایحه به جای حضور در دادگاه
ارسال لایحه به جای حضور در دادگاه یکی از راه‌های قانونی است که به طرفین دعوا این امکان را میدهد تا بدون نیاز به حضور فیزیکی، دفاعیات خود را به دادگاه ارائه دهند. بر اساس قوانین آیین دادرسی مدنی، به ویژه مواد ۹۳ و ۹۴، هر یک از طرفین می‌توانند در طول رسیدگی به پرونده، لایحه‌ای حاوی دفاعیات، مدارک و مستندات خود را به دادگاه ارسال کنند. این لایحه می‌تواند جایگزین حضور آن‌ها در جلسه دادگاه شود، مگر در مواردی که قاضی حضور شخصی طرفین را ضروری بداند و این موضوع را در احضاریه قید کند.
در صورتی که یکی از طرفین بدون عذر موجه در جلسه حاضر نشود، دادگاه می‌تواند به نفع طرف مقابل حکم غیابی صادر کند. اما اگر عذر موجهی برای عدم حضور وجود داشته باشد، طرفین می‌توانند با ارسال لایحه و درخواست تجدید وقت، از دادگاه بخواهند جلسه را به زمان دیگری موکول کند.
برای تنظیم لایحه، رعایت چند نکته ضروری است:
- مطالب باید مرتبط با ماهیت پرونده و مستند به قوانین و مدارک معتبر باشد.
- از بیان مطالب حاشیه‌ای، توهین‌آمیز یا غیرضروری خودداری شود.
- لایحه باید به صورت واضح و مختصر نوشته شود تا قاضی بتواند به راحتی دفاعیات را بررسی کند.
در نهایت، ارسال لایحه به جای حضور در دادگاه، روشی مؤثر برای تسهیل فرآیند دادرسی است، به شرطی که شرایط قانونی و اصول نگارش لایحه به درستی رعایت شود.
بیشتر بخوانید: نمونه نوشتن لایحه به دادگاه
نحوه ارسال لایحه به دادگاه
اگر قصد دارید به جای حضور در دادگاه، لایحه ارسال کنید باید بدانید که این کار امروزه بسیار ساده‌تر از گذشته انجام می‌شود. در گذشته، ارسال لایحه به صورت کاغذی و از طریق مراجعه حضوری به شعبه دادگاه صورت می‌گرفت اما در حال حاضر با پیشرفت فناوری و دیجیتالی‌شدن سیستم قضایی، این فرآیند به شکل الکترونیکی و از طریق سامانه ثنا انجام می‌شود.
سامانه ثنا، یک پلتفرم جامع است که امکان ارسال لوایح قضایی، ثبت دادخواست، مشاهده ابلاغیه‌ها، اخطاریه‌ها و حتی آرای صادره از سوی دادگاه را فراهم می‌کند. برای ارسال لایحه از این طریق، دو روش اصلی وجود دارد:
از طریق دفاتر خدمات قضایی
طرفین دعوا می‌توانند با مراجعه به یکی از دفاتر خدمات قضایی، لایحه خود را به صورت الکترونیکی در سامانه ثبت کنند. این دفاتر به عنوان واسطه، لایحه را در سیستم بارگذاری کرده و به دادگاه ارسال می‌کنند.
از طریق حساب کاربری وکلا
وکلای دادگستری می‌توانند با استفاده از حساب کاربری خود در سامانه ثنا، به صورت مستقیم لایحه را ارسال کنند. این روش برای وکلایی که به طور مرتب با پرونده‌های قضایی سر و کار دارند، بسیار کارآمد و سریع است.
نکته مهم این است که ارسال لایحه از طریق سامانه ثنا، نه تنها زمان و هزینه‌های رفت‌وآمد را کاهش میدهد بلکه باعث شفافیت و سرعت بیشتر در فرآیند دادرسی می‌شود. بنابراین، اگر حضور شما در دادگاه الزامی نیست یا تمایلی به حضور فیزیکی ندارید، میتوانید با استفاده از این سامانه، دفاعیات خود را به صورت مکتوب و مستند به دادگاه ارائه دهید.
در نهایت، ارسال لایحه به جای حضور در دادگاه، روشی مدرن و کاربردی است که به شما این امکان را میدهد تا بدون نیاز به مراجعه حضوری، از حقوق خود دفاع کنید. فقط کافی است مطمئن شوید که لایحه شما به درستی تنظیم و در سامانه ثبت شده است.
نحوه پیگیری لایحه
ثبت الکترونیکی لوایح قضایی به لطف سامانه عدل ایران به سادگی و بدون نیاز به مراجعه حضوری امکان‌پذیر است. وکلا و کارشناسان می‌توانند با ورود به حساب کاربری خود در این سامانه، لوایح مربوط به پرونده‌ها را ثبت و مستقیماً به دادگاه ارسال کنند. اشخاص عادی نیز از طریق سایت remission.adliran.ir می‌توانند لوایح خود را به همراه مدارک لازم بارگذاری و ارسال و پیگیری کنند.
ارسال لایحه از خارج از کشور چگونه است؟
به طور کلی شما با بهره از روش‌های مختلف و سامانه‌های مختلف از خارج از ایران بدون مراجعه حضوری نیز میتوانید لوایح خود را به ثبت برسانید. برخی از این روش‌ها عبارت است از:
ارسال لایحه از خارج از کشور از طریق سامانه ثنا
اگر در خارج از ایران زندگی می‌کنید و نیاز به انجام امور قضایی دارید، سامانه ثنا این امکان را فراهم کرده است تا کارهای خود را به صورت آنلاین انجام دهید. این سامانه الکترونیکی توسط قوه قضاییه ایران راه‌اندازی شده و خدمات متنوعی مانند پیگیری پرونده‌ها، ثبت درخواست‌های قضایی (مانند گواهی عدم سوء پیشینه) و دریافت ابلاغیه‌ها را ارائه میدهد.
برای استفاده از سامانه، ابتدا در سایت اینترنشنال عدل ایران ثبت‌نام کنید و کد ثنا دریافت نمایید. سپس با وارد شدن به سامانه میتوانید از خدمات آن بهره‌مند شوید. این روش نیازی به مراجعه حضوری ندارد و باعث صرفه‌جویی در زمان و هزینه‌ها می‌شود.
مزایای سامانه ثنا شامل دسترسی آسان، شفافیت در فرآیندها و پشتیبانی دائمی است. پس از ثبت‌نام، حتماً کد ثنا را حفظ کنید و مدارک خود را به درستی در سامانه بارگذاری نمایید. با این سامانه، انجام امور قضایی برای ایرانیان خارج از کشور بسیار ساده و سریع شده است.
ارسال لایحه از طریق عدل ایران
سایت عدل ایران به تازگی راه‌اندازی شده تا به ایرانیان خارج از کشور کمک کند امور قضایی خود را به صورت آنلاین انجام دهند. این سایت امکان دسترسی به ابلاغیه‌های قوه قضاییه و ثبت درخواست‌های قضایی را بدون نیاز به مراجعه حضوری فراهم کرده است.
برای استفاده از خدمات، ایرانیان خارج از کشور می‌توانند در سایت عدل ایران ثبت‌نام کنند. اگر کد ثنا ندارید، نگران نباشید. سیستم احراز هویت این سامانه به شما کمک می‌کند تا پس از ثبت‌نام، اطلاعات هویتی خود را تأیید و به خدمات سامانه دسترسی پیدا کنید.
پیش از این، بسیاری از ایرانیان خارج از کشور به دلیل نداشتن کد ثنا، نمی‌توانستند از خدمات الکترونیکی قضایی استفاده کنند. اما اکنون با راه‌اندازی سیستم احراز هویت، این مشکل حل شده است. پس از تکمیل ثبت‌نام و احراز هویت میتوانید به راحتی از خدمات سامانه ثنا، مانند دریافت ابلاغیه‌ها و ثبت درخواست‌های قضایی استفاده کنید.
این سامانه گامی بزرگ در جهت تسهیل امور قضایی برای ایرانیان خارج از کشور است و نیاز به مراجعه حضوری را به حداقل می‌رساند.
چگونه میتوان لایحه طرف مقابل را مشاهده کرد؟
برای مشاهده لایحه طرف مقابل در یک پرونده قضایی، میتوانید از سامانه ثنا (سامانه جامع اطلاع‌رسانی قضایی) استفاده کنید. پس از ورود به سامانه با حساب کاربری خود، به بخش مربوط به پرونده‌های قضایی مراجعه کنید. در این بخش، تمامی لوایح و مدارک ارائه‌شده توسط طرفین پرونده، از جمله لایحه طرف مقابل، قابل مشاهده است.
اگر وکیل دارید، وکیل شما نیز می‌تواند از طریق حساب کاربری خود در سامانه ثنا به این اطلاعات دسترسی داشته باشد. در صورت عدم دسترسی به سامانه میتوانید با مراجعه به دفاتر خدمات قضایی یا تماس با شعبه دادگاه مربوطه، درخواست خود را برای دریافت لایحه طرف مقابل مطرح کنید.
توجه داشته باشید که دسترسی به لوایح و مدارک پرونده، تنها برای طرفین دعوا یا وکلای آن‌ها امکان‌پذیر است و نیاز به احراز هویت دارد.
هزینه ارسال لایحه به دادگاه به جای حضور
هزینه ارسال لایحه به دادگاه بستگی به روشی دارد که برای این کار انتخاب می‌کنید. اگر لایحه را به صورت الکترونیکی و از طریق سامانه ثنا یا سامانه عدل ایران ارسال کنید، معمولاً هزینه‌ای برای این کار دریافت نمی‌شود. این سامانه‌ها به صورت رایگان امکان ثبت و ارسال لوایح را فراهم می‌کنند.
اما اگر لایحه خود را از طریق دفاتر خدمات قضایی ارسال کنید، ممکن است هزینه‌ای بابت خدمات این دفاتر از شما دریافت شود. این هزینه معمولاً بسته به نوع خدمات و تعرفه‌های مصوب، متفاوت است و بهتر است قبل از اقدام، از دفاتر مربوطه استعلام بگیرید.
در صورت ارسال لایحه از طریق وکیل، هزینه‌های مربوط به تنظیم و ارسال لایحه نیز بر اساس توافق با وکیل تعیین می‌شود. به طور کلی، ارسال الکترونیکی لایحه از طریق سامانه‌های قضایی، مقرون‌به‌صرفه‌ترین روش است.
بیشتر بخوانید: تفاوت لایحه با دادخواست
نمونه لایحه عدم حضور در دادگاه
بازپرس محترم شعبه … دادسرای ….
با سلام
احتراما به استحضار می رساند، اینجانب … به کد ملی … متهم پرونده کلاسه … با عنوان اتهامی سرقت مقرون به آزار و توهین و فحاشی، در تاریخ …. با ارسال یک برگ احضاریه به نشانی بنده، واقع در …. از سوی آن مرجع قضایی، برای ادای توضیحات لازم احضار شده ام. اما با توجه به فوت پدر اینجانب که در تاریخ … اتفاق افتاده، در شهرستان حضور داشته و احضاریه را دریافت نکرده ام. لیکن پس از بازگشت به منزل، از طریق همسایه ها متوجه ابلاغ احضاریه شده ام.
اکنون، با توجه به اینکه عدم حضور اینجانب، مستند به عذر موجه قانونی بوده و با استناد به ماده 178 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392، درخواست تجدید وقت و رفع دستور جلب، جهت حضور در شعبه و ادای توضیحات لازم را از جنابعالی، استدعا دارم. ضمنا گواهی فوت پدر، ضمیمه لایحه تقدیم آن مرجع می گردد.
یادداشت پایانی
ارسال لایحه به دادگاه، چه به صورت حضوری و چه الکترونیکی، یکی از روش‌های مهم برای دفاع از حقوق خود در فرآیند دادرسی است. با پیشرفت فناوری و راه‌اندازی سامانه‌هایی مانند ثنا و عدل ایران، این فرآیند بسیار ساده‌تر و کم‌هزینه‌تر شده است. ایرانیان داخل و خارج از کشور می‌توانند با ثبت‌نام در این سامانه‌ها، به راحتی لوایح خود را ارسال و پیگیری کنند.
هزینه ارسال لایحه معمولاً در روش‌های الکترونیکی رایگان یا بسیار کم‌هزینه است، اما در صورت استفاده از دفاتر خدمات قضایی یا وکیل، ممکن است هزینه‌هایی به همراه داشته باشد. در نهایت، توجه به تنظیم دقیق لایحه، ارائه مستندات کامل و پیگیری وضعیت آن از طریق سامانه‌ها، کلید موفقیت در این فرآیند است. این روش‌ها گامی بزرگ در جهت تسهیل دسترسی به عدالت برای همه است.
نویسنده: پگاه رهبر
