زندگی پر از موقعیتهایی است که ممکن است در آن حقوق ما نادیده گرفته شود یا اختلافاتی پیش بیاید که نیاز به حل و فصل قانونی داشته باشد. در چنین شرایطی، آگاهی از فرآیند ثبت دادخواست و پیگیری آن میتواند به ما کمک کند تا از حقوق خود دفاع کنیم و به نتیجه مطلوب برسیم. اما بسیاری از افراد به دلیل ناآشنا بودن با این فرآیند ممکن است احساس سردرگمی کنند یا حتی از اقدام قانونی منصرف شوند.
این مقاله به زبان ساده و روان، مراحل ثبت دادخواست و پیگیری آن را توضیح میدهد. هدف این است که بدون استفاده از اصطلاحات پیچیده حقوقی، اطلاعاتی کاربردی و قابل فهم در اختیار شما قرار دهیم تا بتوانید با اطمینان بیشتری در مسیر قانونی گام بردارید. اگر تا به حال برایتان سوال بوده که چگونه باید یک دادخواست ثبت کنید یا بعد از ثبت آن چه اقداماتی لازم است، این متن راهنمای مناسبی برای شما خواهد بود.
نحوه ثبت دادخواست
گاهی اوقات ممکن است در زندگی با مشکلاتی روبرو شویم که برای حل آنها نیاز به اقدام قانونی داشته باشیم. ثبت دادخواست یکی از راههایی است که به کمک آن میتوانیم حقوق خود را پیگیری کنیم. اما این فرآیند ممکن است برای بسیاری از افراد ناآشنا و کمی پیچیده به نظر برسد. به همین منظور در مقاله دادخواست چیست؟ هر آنچه در ارتباط با دادخواست باید بدانید را بازگو کردیم و در این نوشته، مراحل ثبت دادخواست را به زبان ساده و قابل فهم توضیح میدهیم تا بتوانید با آگاهی کامل اقدام کنید.
مرحله اول: آماده کردن مدارک
قبل از هر چیز، باید مدارک لازم را آماده کنید. این مدارک شامل موارد زیر است:
- یک کپی از کارت ملی و شناسنامه (برای اثبات هویت شما)
- متن دادخواست که در آن مشخصات شما (خواهان)، مشخصات طرف مقابل (خوانده)، خواستهتان (مثلاً مطالبه طلب یا حل اختلاف) و دلایل و مستندات مربوطه نوشته شده باشد.
- هر مدرکی که به موضوع دادخواست مربوط است، مثل قراردادها، چکها، رسیدها یا شهادتنامهها.
مرحله دوم: مراجعه به دفتر خدمات قضایی
بعد از آماده کردن مدارک، به نزدیکترین دفتر خدمات قضایی در محل زندگی خود یا محل وقوع مشکل مراجعه کنید. این دفاتر در همه شهرها وجود دارند و خدمات لازم را به مردم ارائه میدهند.
مرحله سوم: ثبت دادخواست در سامانه
در دفتر خدمات قضایی، دادخواست شما بهصورت الکترونیکی در سامانه قضایی ثبت میشود. برای تسهیل این فرآیند، استفاده از نمونه دادخواست پیشنهاد میشود. سپس کارکنان دفتر، اطلاعاتی مانند مشخصات شما و طرف مقابل، موضوع دعوا و دلایل شما را در سامانه وارد میکنند.
مرحله چهارم: پرداخت هزینهها
بعد از ثبت دادخواست، باید هزینههای مربوط به آن را پرداخت کنید. این هزینهها شامل هزینه ثبت دادخواست و هزینههای جانبی مثل ارسال و پیگیری پرونده است. پرداخت این هزینهها معمولاً از طریق دستگاههای کارتخوان در همان دفتر انجام میشود.
مرحله پنجم: دریافت کد رهگیری
بعد از ثبت موفق دادخواست و پرداخت هزینهها، یک کد رهگیری به شما داده میشود. این کد بسیار مهم است و باید آن را نگه دارید، چون با استفاده از آن میتوانید وضعیت پرونده خود را به صورت آنلاین پیگیری کنید.
مرحله ششم: ارجاع پرونده به دادگاه
بعد از ثبت دادخواست، پرونده شما به دادگاهی که صلاحیت رسیدگی به آن را دارد ارسال میشود. این دادگاه بر اساس محل زندگی شما یا محل وقوع مشکل انتخاب میشود. پس از ارجاع پرونده، تاریخ جلسه رسیدگی تعیین و به شما اطلاع داده میشود.
مرحله هفتم: پیگیری وضعیت پرونده
با استفاده از کد رهگیری که دریافت کردهاید، میتوانید وضعیت پرونده خود را به صورت آنلاین از طریق سامانه عدل ایران پیگیری کنید. این سامانه به شما نشان میدهد که پرونده در چه مرحلهای است و تاریخ جلسه رسیدگی چه زمانی است.
توجه داشته باشید که تنظیم دادخواست توسط وکیل نهتنها شما را از درگیری با جزئیات حقوقی بینیاز میکند، بلکه با انجام صحیح مراحل، در زمانتان نیز صرفهجویی خواهد شد.
سامانه پیگیری دادخواست قضایی
به طور کلی دفاتر خدمات قضایی با هدف ارائه خدمات قضائی و همچنین آسان کردن فرآیند دادرسی در ایران تاسیس شدهاند. شما بدون نیاز به مراجعه حضوری مستقیم به دادگاه میتوانید از طریق این دفاتر دادخواستها و شکواییه خود را ثبت کنید. شما پس از ثبت دادخواست در این دفاتر میتوانید با سامانه ثنا به نشانی عدل ایران adliran.ir مراجعه و روند دادخواست قضایی خود را پیگیری کنید.
لازم به ذکر است که در صورت انصراف از ثبت دادخواست، میتوانید با مطالعه مقاله استرداد دادخواست، مراحل پس گرفتن آن را بهطور کامل بیاموزید.
مشاهده دادخواست چگونه انجام میشود؟
پس از ثبت دادخواست، پیگیری وضعیت آن یکی از مهمترین مراحل است. همانطور که در بالا نیز اشاره شد؛ خوشبختانه امروزه با استفاده از سامانههای الکترونیکی قضایی، این کار بسیار ساده شده است. شما میتوانید با استفاده از کد رهگیری، شماره پرونده یا کد ملی و رمز شخصی خود، وضعیت دادخواست را به راحتی بررسی کنید. در ادامه، روشهای مختلف مشاهده دادخواست را توضیح میدهیم تا بتوانید به سادگی از روند پرونده خود مطلع شوید.
مشاهده دادخواست با کد رهگیری
کد رهگیری یکی از مهمترین ابزارها برای پیگیری وضعیت دادخواست است. این کد بلافاصله پس از ثبت دادخواست و پرداخت هزینهها به شما داده میشود. برای مشاهده دادخواست با کد رهگیری، مراحل زیر را دنبال کنید:
- به سامانه عدل ایران به آدرس https://adliran.ir مراجعه کنید.
- در بخش “پیگیری پرونده” یا “مشاهده وضعیت پرونده”، کد رهگیری خود را وارد کنید.
- پس از وارد کردن کد، وضعیت پرونده شامل مرحله رسیدگی، تاریخ جلسه و تصمیمات اتخاذ شده نمایش داده میشود.
این روش ساده و سریع بوده و نیازی به مراجعه حضوری ندارد. تنها کافی است کد رهگیری خود را در اختیار داشته باشید. در صورت وجود ابهام، میتوانید از وکلای متخصص مشاوره حقوقی دریافت کنید تا شما را راهنمایی کنند.
مشاهده دادخواست با شماره پرونده
اگر کد رهگیری را ندارید، میتوانید از شماره پرونده برای پیگیری استفاده کنید. شماره پرونده معمولاً پس از ارجاع پرونده به دادگاه به شما اعلام میشود. برای مشاهده دادخواست با شماره پرونده، این مراحل را انجام دهید:
- وارد سامانه عدل ایران به آدرس https://adliran.ir شوید.
- در بخش مربوط به پیگیری پرونده، شماره پرونده خود را وارد کنید.
- پس از جستجو، اطلاعات مربوط به وضعیت پرونده، تاریخ جلسات و تصمیمات قضایی نمایش داده میشود.
این روش به افرادی که کد رهگیری را گم کردهاند یا به آن دسترسی ندارند، پیشنهاد میشود.
مشاهده دادخواست با کد ملی و رمز شخصی
اگر کد رهگیری یا شماره پرونده را در دسترس ندارید، میتوانید با استفاده از کد ملی و رمز شخصی خود وضعیت دادخواست را بررسی کنید. برای این کار مراحل زیر را دنبال کنید:
به سامانه عدل ایران به آدرس https://adliran.ir مراجعه کنید.
در بخش “ورود کاربران”، کد ملی و رمز شخصی خود را وارد کنید. (اگر رمز ندارید، میتوانید از بخش “فراموشی رمز” اقدام به دریافت آن کنید).
پس از ورود به پنل کاربری، به بخش “پروندههای من” یا “پیگیری پرونده” بروید.
در این بخش، لیست پروندههای مرتبط با شما نمایش داده میشود و میتوانید وضعیت هر کدام را مشاهده کنید.
یادداشت پایانی
در آخر باید بگوییم که پیگیری وضعیت دادخواست دیگر نیازی به مراجعه حضوری به دادگاه یا دفاتر خدمات قضایی ندارد. با استفاده از کد رهگیری، شماره پرونده یا کد ملی و رمز شخصی، میتوانید به راحتی و در هر زمان از وضعیت پرونده خود مطلع شوید. فقط کافی است به سامانه عدل ایران مراجعه کنید و اطلاعات لازم را وارد نمایید. این سامانه به شما کمک میکند تا بدون دغدغه و با سرعت، از روند پرونده خود باخبر شوید.
نویسنده: پگاه رهبر