قرارداد شراکت یک نوع قرارداد سرمایه‌گذاری است. این روزها شراکت در فضای کسب و کارها به شدت مورد استقبال قرار گرفته است. امروزه اشخاص یا شرکت‌ها و موسسات با هدف کسب سود در بخش‌های متنوعی اقدام به شراکت می‌کنند. این شراکت باید با قراردادی دقیق آغاز شود که راه کلاهبرداری را سد کند و احتمال ضرر و زیان را کاهش دهد. اما پرونده‌های کثیر کلاهبرداری در شراکت نشان از آن است که شرکا قدم اول شراکت را که تنظیم قرارداد است، محکم برنداشته‌اند. این در حالی است که برای طرفین قرارداد شراکت ضرورت دارد که ابتدا با محکم‌کاری‌های این قرارداد آشنا شوند، بعد از آن پای قرارداد امضا و همکاری را آغاز کنند. از این رو در این مطلب از وکیل‌باشی قصد داریم به طور مختصر با نحوه نوشتن قرارداد شراکت آشنا شویم.اگر قصد شروع یک شراکت را دارید، در ادامه این مطلب می‌توانید نکات مهمی برای تنظیم قرارداد خود بیاموزید.

قرارداد شراکت چگونه قراردادی است؟

در ماده 571 قانون مدنی، از قرارداد شراکت یاد شده.

همۀ ما با شنیدن کلمه شراکت ناخودآگاه به یاد شریک شدن می‌افتیم . این تصور تا حدی درست است اما اگر بخواهیم آن را دقیق‌تر تعریف کنیم، باید بگوییم: “قرارداد شراکت توافقی کتبی است که با امضاء آن دو یا چند نفر درمورد یک موضوع خاص همکاری خود را با یکدیگر آغاز می‌کنند و در آن درمورد موضوعاتی مثل میزان آوردۀ هر یک از شرکا (سهم الشرکه) ، میزان سهم هر یک از آن‌ها (قدر السهم)، میزان برخورداری از سود و زیان شراکت و همچنین شرایط فسخ قرارداد و نحوۀ شکایت از شریک کاری به صورت دقیق تعیین و تکلیف می‌کنند.”

نکته مهمی که باید بدانید این است که طرفین قرارداد شراکت یا همه حقیقی هستند یعنی بین آن‌ها هیچ شرکت یا موسسه‌ای نیست؛ یا همه حقوقی هستند یعنی دو یا چند شرکت یا موسسه با هم شروع به شراکت می‌کنند و یا حقیقی-حقوقی هستند یعنی بخشی از شرکا شرکت‌ها یا موسساتی هستند و بخشی دیگر اشخاص حقیقی (انسان‌ها) هستند.

نحوه نوشتن قرارداد شراکت کاری چگونه است؟

نحوه نوشتن هر یک از قراردادها و مفاد آن بسته به موضوعی که دارد، متفاوت است. به عنوان مثال نحوه تنظیم قرارداد مشارکت با قرارداد شراکت تفاوت دارد. به همین دلیل ضروری است قبل از امضاء قرارداد، از مفاد استاندارد این قرارداد و نکات مهمی که باید آن‌ها را بنویسید اطلاع داشته باشید. وقت آن است که تا پای قرارداد را امضا نکرده‌اید، با نحوه تنظیم این قرارداد قدم به قدم آشنا شویم.

اصول اولیه در متن قرارداد شراکت کاری

در قدم اول در نظر داشته باشید که عباراتی که در متن قرارداد شراکت می‌نویسید باید کاملاً واضح باشد به گونه‌ای که از یک جمله برداشت‌های گوناگونی نشود. از طرف دیگر توجه داشته باشید که کوتاهی جملات شما نباید از صراحت آن کم کند.

از آنجایی که شما بعد از امضا قرارداد به‌عنوان شریک نسبت به انجام مفاد آن متعهد می‌شوید، باید قبل از امضا آن به طور کامل محتویات و مفاد داخل قرارداد را مطالعه کنید.

در نظر داشته باشید که قراردادهای شراکت انواع مختلفی دارند و هر یک از آن‌ها با توجه به نوع همکاری مفاد مخصوص به خودشان را دارند. مثلاً مفاد قرارداد شراکت کاری بین دو نفر با قرارداد شراکت در فیزیوتراپی در مواردی جزئی تفاوت دارند؛ بنابراین به مفاد و چارچوب نوشتاری آن نیز بی‌توجهی نکنید، زیرا این مسئله می‌تواند سبب مخدوش شدن اعتبار قرارداد شما شود. در ادامه برای مثال مفاد تشکیل‌دهنده قرارداد شراکت کاری بین دو نفر را آورده‌ایم.

مفاد تشکیل دهنده نمونه قرارداد شراکت کاری بین دونفر

یکی از نتایج قرارداد اصولی و دقیق این است که این که قرارداد شما می‌تواند سرنوشت موفقیت‌آمیزی داشته باشد. بنابراین چیزی که بسیار اهمیت دارد این است که آن را به صورت دقیق بنویسید.  قراردادی که با هدف شراکت کاری بین دو نفر تنظیم می‌شود، باید مفاد زیر را داشته باشد:

• عنوان قرارداد

• مشخصات طرفین قرارداد

• موضوع قرارداد

• مبلغ سرمایه گذاری

• سهم افراد در سرمایه گذاری

• سهم افراد در سود و زیان

• وظایف طرفین

• حقوق طرفین

• مدت زمان قرارداد

• مکان اجرای قرارداد

• تعیین جریمه در صورت عدم پایبندی به تعهدات از سوی هر یک از طرفین

• تضمین ها

• حل و فصل اختلافات

• اصلاح قرارداد

• محرمانگی

• خاتمه قرارداد به چه نحو است و موارد فسخ قرارداد مشارکت چگونه تعیین می‌گردد؟

• تعداد صفحات و نسخ و ضمائم و پیوست ها

هر یک از مفاد نمونه قرارداد شراکت کاری مثل تکه‌های پازلی است که در نهایت تصویر نوع همکاری و شراکت شما را تشکیل می‌دهد.

در متن قرارداد شراکت چه مواردی را بنویسیم؟

در نهایت برای نوشتن محتوا و متن قرارداد خود، به سوالات زیر پاسخی دقیق بدهید:

1. مدت زمان شراکت شما چقدر خواهد بود؟

2. نوع سرمایه هر یک از شما چگونه است؟

در این مورد باید بدانید که سرمایه یک نفر در قرارداد شراکت ممکن است فقط سرمایه نقدی باشد، فقط سرمایه غیرنقدی یعنی تخصص باشد یا هم سرمایه نقدی هم تخصص و دانش فنی او باشد. بنابراین باید نوع آن را دقیقاً مشخص کنید.

3. میزان سرمایه (سهم الشرکه) هر یک از طرفین چقدر است؟

4. اگر زیانی وارد شود، آیا تمام شرکا در آن زیان سهیم هستند؟ توافق شما در این مورد چگونه است؟

5. در صورت بروز هر نوع خسارت به اموال شرکت، آیا همۀ شرکا مسئول پرداخت خسارت‌های وارد شده به اموال شراکت هستند؟

6. توافق شما در خصوص میزان مسئولیت هریک از شرکا چقدر است؟  به صورت مساوی است یا با توجه به سهم الشرکه برای پرداخت ضرر و زیان اقدام می‌شود؟

7. قصد دارید پولی را که در شراکت سرمایه‌گذاری می‌کنید چگونه صرف کنید؟

علاوه بر موارد فوق لازم است درمورد موارد زیر نیز چارچوبی تعیین کنید.

1. قرارداد شما تمدید می‌شود؟ تمدید قرارداد به صورت غیر ارادی و خود به خود است یا نیازمند توافق قبلی شرکا است؟

2. توافق باید تا چه زمانی قبل از پایان مدت قرارداد فعلی انجام شود؟

3. آیا اختلاف‌های آینده با مراجعه به دادگاه حل و فصل می‌شود؟

4. آیا قصد دارید در مواقع اختلاف مرجعی  را برای داوری در قرارداد تعیین کنید؟

5. مدت تصمیم گیری این مرجع چقدر است؟

فرقی ندارد نوع شراکت شما چیست، برای تنظیم تمامی انواع قرارداد شراکت باید به سوالاتی که مطرح کردیم پاسخی دقیق بدهید تا حد و مرز این توافق مشخص شود.

سخن پایانی

با توجه به این که در قراردادهای مشارکت کاری نمی‌توانیم از یک مدل قراردادی واحد برای تمامی انواع آن استفاده کنیم و حتی اگر چنین کاری بکنیم احتمالاً کارکرد دقیق خودش را از دست می‌دهد،بهتر است قرارداد شراکت را زیر نظر وکلا تنظیم نمایید. در این مسیر می‌توانید با ثبت درخواست قرارداد سفارشی در سایت، نوع شراکت و شرایط خود را با وکلای مجموعه وکیل‌باشی در میان بگذارید تا قراردادی مختص به شما تنظیم شود و همکاری شما با چارچوبی دقیق و بدون ایراد شروع شود.

تنظیم قرارداد شراکت از جمله فرآیندهای مهم حقوقی است که نیاز به دقت و رعایت نکات کلیدی دارد. در این نوع قرارداد، به‌ویژه در شراکت‌های تجاری، ضروری است که تمامی شرایط و توافقات به‌طور شفاف و قانونی تنظیم شود تا از بروز مشکلات حقوقی جلوگیری گردد. استفاده از قراردادهای آنلاین قابل امضا به‌طور چشمگیری در تسهیل و تسریع فرآیندها مؤثر است و همچنین اعتبار قانونی قرارداد را تضمین می‌کند. امضای دیجیتال به‌عنوان ابزاری پیشرفته برای تأیید هویت و امضای اسناد در بستر آنلاین، امنیت و صحت اطلاعات را افزایش می‌دهد. برای مدیریت قراردادهای شراکت به‌طور مؤثر، استفاده از سامانه مدیریت قرارداد مانند سامانه امضای دیجیتال وکیل‌باشی که امکانات بایگانی دیجیتال اسناد و اعتبارسنجی قراردادها را فراهم می‌کند، می‌تواند یک راهکار ایده‌آل باشد. برای اطلاعات بیشتر و بهره‌برداری از این سامانه‌ها، لینک مربوطه را مشاهده فرمایید

منا خسروجردی_ کارشناس حقوقی وکیل‌باشی