قرارداد کارگزاری بیمه چیست و چه نکاتی دارد؟

بلایای طبیعی همچون زلزله و حتی خطرات ناشی از قصور انسان همچون آتش‌سوزی، آن قدر به همه ما نزدیک‌اند که باید هر چه سریع‌تر به فکر آینده خود باشیم. بر مبنای همین موضوع، شرکت‌های بیمه شکل‌گرفته و انواع پوشش‌های بیمه‌ای را به مشتریان خود می‌فروشند. از بیمه عمر گرفته تا بیمه باربری، طیف وسیعی از قراردادهای متنوع بیمه‌ای داریم که هر یک از ما بر اساس نیازهایمان یکی از آن‌ها را انتخاب می‌کنیم.

در این میان، بسیاری از افراد برای انتخاب مناسب‌ترین نوع بیمه دچار تردید هستند. این در حالی است که شرکت‌های بیمه فراوانی وجود دارند که برای فروش بیمه و ارائه مشاوره، به اشخاصی همچون واسطه‌های بیمه نیازمند هستند. اینجا است که پای بروکرهای بیمه یا همان کارگزاران بیمه به این عرصه باز شد.

چه مشتری بیمه باشید چه شرکت بیمه، درهرصورت، با تنظیم قرارداد کارگزاری بیمه می‌توانید به اهداف خود در سریع‌ترین زمان ممکن دست یابید. چگونه؟ همراه این مطلب از وکیل‌باشی بمانید تا اطلاعات حقوقی مفیدی را در اختیارتان قرار دهیم.

کارگزاری بیمه چیست؟ کارگزاری با نمایندگی بیمه چه تفاوتی دارد؟

برای آشنایی با فرایند کارگزاری بیمه، بهتر است ابتدا کارگزار بیمه را معرفی کنیم. چرا که ضمن آشنایی با این شخص، فعالیت او را به‌صورت دقیق درک خواهید کرد. به‌طورکلی، کارگزار بیمه شخص حقوقی است که به‌عنوان واسطه‌ای میان بیمه‌گذار و بیمه‌گر عمل می‌کند.

کارگزاری بیمه (Insurance Brokerage) یک شغل در صنعت بیمه است که در آن، کارگزار به‌عنوان واسطه‌گر میان مشتریان بیمه و شرکت‌های بیمه عمل می‌کند. کارگزاران بیمه به مشتریان یا همان بیمه‌گزاران کمک می‌کنند تا بیمه‌نامه‌های مناسب برای نیازهای خود را یافته و در این مسیر مشورت‌های لازم را نیز به آنان ارائه می‌نمایند.

بروکر بیمه، ضمن دریافت کارمزد از شرکت‌های بیمه، نسبت به فروش انواع بیمه‌نامه‌ها اقدام کرده و باید توانایی شناخت نیازهای مشتری را داشته باشد. مهم‌ترین تفاوت میان کارگزار و نماینده بیمه در این است که کارگزار بیمه به‌عنوان مشاور مستقل، مشتریان را از زوایای مختلف مورد راهنمایی قرار می‌دهد. این شخص می‌تواند گزینه‌های گوناگونی را از شرکت‌های مختلف بیمه به مشتری معرفی کند. درحالی‌که نمایندگان بیمه به‌عنوان نماینده یک شرکت بیمه نسبت به ترویج محصولات آن شرکت متمرکز هستند.

بدون تردید تا این قسمت از مقاله، دچار ابهام شده‌اید و نمی‌دانید که چطور یک قرارداد کارگزاری بیمه را منعقد کنید. وکلای تیم وکیل‌باشی برای تنظیم قرارداد کارگزاری بیمه در کنار شما هستند و با درنظرگرفتن نیازهایتان، این توافق‌نامه را به‌صورت کاملاً حرفه‌ای تدوین می‌کنند.

کارگزار بیمه کیست و چه وظایفی دارد؟

پیش از توضیح وظایف کارگزار بیمه، بد نیست به مطلب آشنایی با قرارداد کارگزاری انجام کار و اجزاء آن نیز اشاره‌ای داشته باشیم. در آن مطلب عنوان کردیم که کارگزار (بروکر) شخصی است که به دستور کارفرمای خود، مجموعه‌ای از فعالیت‌های بانکی، بیمه‌ای، بورس و... را انجام می‌دهد.

بنابراین، کارگزار بیمه یا همان بروکر بیمه وظایف زیر را برعهده دارد:

·       کارگزار بیمه ابتدا نیازها و وضعیت‌ مشتری را تحلیل می‌کند تا بتواند بیمه‌نامه‌های مناسبی را به او پیشنهاد دهد.

·       مشتری را راهنمایی کرده و توضیح می‌دهد که چه نوع پوشش بیمه‌ای برای بیمه‌گزار مناسب است.

·       کارگزار بیمه درخواست مشتریان را به شرکت‌های بیمه ارسال می‌کند و از میان گزینه‌های موجود، دنبال پوشش‌های بیمه‌ای مناسب با قیمت‌های مقرون‌به‌صرفه می‌گردد.

·       کارگزار بیمه پس از انعقاد بیمه‌نامه، به مشتریان خود کمک می‌کند تا در صورت وقوع حادثه و بروز خسارت، فرایند پیگیری خواسته خود را آغاز کند. او باید گزارش مربوط به ادعاها و خسارت‌ها را به شرکت بیمه‌گر و ناظران مربوطه ارائه دهد.

این گزارش‌ها معمولاً شامل جزئیات خسارت، میزان پوشش بیمه، سقف تعهدات بیمه‌گر و سایر اطلاعات مرتبط با مورد خسارت می‌شود.

قرارداد کارگزاری بیمه به چه معناست؟

"قرارداد کارگزاری بیمه (Insurance Brokerage Agreement) یک توافق‌نامه رسمی است که یا میان کارگزار بیمه و مشتری یا فی‌مابین شرکت بیمه و شخص کارگزار منعقد می‌شود. درهرصورت، بروکر بیمه ضمن دریافت کارمزد، خدمات مورد تقاضای کارفرمای خویش را انجام می‌دهد. (باتوجه‌به متن قرارداد، کارفرما یا مشتری بیمه است یا شرکت بیمه‌ای که به واسطه‌گری بروکر نیاز دارد)."

به‌عبارت‌دیگر، اگر شما به یک بیمه عمر، حوادث یا هر نوع پوشش دیگری نیاز دارید و می‌خواهید بهترین شرکت بیمه‌ای را در میان شرکت‌های موجود پیدا کنید؛ می‌توانید با یک بروکر بیمه قرارداد ببندید. بر همین اساس شما کارفرمای بروکر خواهید بود.

حال اگر یک شرکت بیمه هستید که برای فروش بیمه‌نامه‌های خود به چند کارمند نیاز دارید؛ باز هم می‌توانید با استفاده از قرارداد کارگزاری بیمه، با یک بروکر متخصص در امور بیمه قرارداد ببندید. در نتیجه، شما کارفرمای بروکر هستید و او متعهد است که اموری مثل مشاوره و فروش بیمه‌نامه‌های شرکتتان را انجام دهد.

درهرصورت، الزامی است که برای نوشتن قرارداد کارگزاری بیمه از راهنمایی‌های یک وکیل متبحر در این امر استفاده کرده و چند جلسه مشاوره حقوقی آنلاین را پشت سر بگذرانید.

ارکان قرارداد کارگزاری بیمه

منظور از ارکان یک قرارداد، اجزاء و بخش‌های اصلی آن است که در صورت حذف‌شدن، به ماهیت آن توافق‌نامه آسیب می‌زنند. بر همین مبنا، ارکان قرارداد کارگزاری بیمه عبارت‌اند از:

طرفین قرارداد

همان‌طور که در بخش‌های قبلی توضیح دادیم، طرفین این قرارداد بر اساس نوع توافقشان، یکی از 2 حالت زیر است:

یک) کارگزار بیمه و شرکت بیمه

دو) کارگزار بیمه و مشتری بیمه

در نهایت، باید مشخصات کامل طرفین در این قسمت نوشته شود.

موضوع قرارداد کارگزاری بیمه

موضوع قرارداد بروکری بیمه عبارت است از انجام امور مشخص‌شده توسط کارفرما از سوی کارگزار بیمه. اگر در خاطرتان باشد، کارفرما می‌تواند شرکت بیمه باشد یا شخص بیمه‌گزار.

مدت قرارداد

در کلیه توافقات بروکری بیمه، مدت قرارداد به مذاکرات طرفین بستگی دارد.

مبلغ قرارداد

این بخش تعیین می‌کند که کارگزار بیمه برای خدمات خود از شرکت بیمه یا فرد بیمه‌گزار چه مبلغی را دریافت می‌کند. معمولاً این مقدار به‌صورت درصدی از مبلغ بیمه پرداخت می‌شود.

تعهدات طرفین

این قسمت وظایف و مسئولیت‌های هر طرف را تعیین می‌کند. این شامل وظایف کارگزار بیمه در تحلیل نیازها، انتخاب پوشش‌های بیمه، ارائه مشاوره به مشتریان، مدیریت درخواست‌های بیمه‌گزار و مواردی ازاین‌دست است.

البته، در همین بند، تعهدات کارفرما همچون پرداخت به‌موقع پاداش‌ها و کمیسیون نیز باید درج شود.

شرایط و نحوه فسخ قرارداد کارگزاری بیمه

شرایط و نحوه فسخ قرارداد کارگزاری بیمه در متن توافق‌نامه تعیین می‌شود و ممکن است بر اساس موارد گوناگون همچون نیازها و خواسته‌های طرفین، متغیر باشد.

بااین‌حال، اگر یکی از طرفین، از شرایط قرارداد سرپیچی کرده و تخلفی انجام دهد، طرف دیگر ممکن است حق فسخ قرارداد را داشته باشد. این تخلفات ممکن است شامل عدم انجام وظایف و مسئولیت‌های تعیین شده هر یک از طرفین، تخلف از شرایط مربوط به حریم خصوصی و محرمانگی اطلاعات یا مواردی ازاین‌دست باشند.

نحوه حل اختلافات طرفین

دررابطه‌با حل اختلافات میان کارفرما و کارگزار بیمه، 3 راهکار مقابل طرفین قرار دارد:

1.   تلاش برای صلح و سازش

2.   مراجعه دعوا به محاکم دادگستری

3.   ارجاع موضوع مورد اختلاف به داوری

در میان روش‌های اشاره‌شده، ارجاع به داوری مزایای بیشتری دارد و موجب تسریع در خاتمه اختلافات خواهد شد.

نکات حقوقی مهم در قرارداد کارگزاری بیمه

قرارداد کارگزاری بیمه می‌تواند یک موضوع حقوقی پیچیده باشد. ازاین‌رو، باید به‌دقت تنظیم شود تا حقوق و تعهدات هر دو طرف تأمین شود. برهمین مبنا، در ادامه، 2 نکته حقوقی مهم در قرارداد کارگزاری بیمه را بیان می‌کنیم.

حتماً شرط محرمانگی اطلاعات را در متن قراردادتان بنویسید

قرارداد کارگزاری بیمه باید شرایط مربوط به حفظ حریم خصوصی و محرمانگی اطلاعات مشتریان را تضمین کند. از سوی دیگر باید مشخص شود که کارگزار بیمه تا چه مدت پس از اتمام قرارداد موظف به رعایت این شرط است.

طرفین قرارداد بروکری بیمه باید اهلیت داشته باشند

شرایط صحت معاملات در ماده 190 قانون مدنی آمده است. مطابق این ماده هر دو طرف قرارداد بروکری بیمه باید اهلیت انجام معامله را داشته باشند؛ یعنی از انعقاد قرارداد ممنوع نشده و بتوانند تعهدات ناشی از این توافق را برعهده بگیرند. بر همین اساس، افراد زیر 18 سال، افراد ممنوع‌المعامله، اشخاص محجور و سفیه نمی‌توانند چنین موافقت‌نامه‌ای را امضا کنند.

و اما جمع‌بندی مطلب

در این مطلب از وکیل‌باشی تلاش کردیم تا ابعاد حقوقی قرارداد کارگزاری بیمه را توضیح دهیم. در این میان، علاوه بر تعریف این توافق، ارکان و اجزای اصلی آن را معرفی کردیم. از سوی دیگر، چند نکته کلیدی این توافق‌نامه را به‌سادگی بیان کرده و گفتیم که این توافق میان کارگزار و کارفرما (شرکت بیمه یا مشتری بیمه) تنظیم می‌شود.

چنانچه دررابطه‌با این قرارداد سؤال یا ابهامی دارید آن را در قسمت نظرات بنویسید. مشاوران تیم وکیل‌باشی همواره پاسخگوی شما عزیزان هستند.

راضیه حبیبی_ کارشناس حقوقی وکیل‌باشی