شرایط و مراحل طلاق از طرف مرد

متأسفانه، تا همین چند سال قبل، مردها می‌توانستند به‌راحتی پس از مراجعه به دفاتر رسمی طلاق، همسر خود را طلاق دهند. این ماجرا آن‌قدر تکرار شد که وضعیت ناخوشایندی را میان افراد جامعه ایجاد کرد و همین موضوع باعث شد معایب طلاق ازطرف مرد، به‌وضوح آشکار شود.

بالاخره، پس از تصویب قانون حمایت از خانواده و اصلاح ماده 1133 قانون مدنی در سال 1381، شرایطی برای طلاق از طرف مرد پیش‌بینی شد. به این‌ترتیب، مردان ملزم شدند دادخواست طلاق را به دادگاه تقدیم کرده و سایر مراحلی که در ادامه این نوشته بیان کرده‌ایم را پشت سر بگذراند. در غیر این صورت، مراجعه مستقیم به دفتر طلاق و اجرای صیغه طلاق، به هیچ وجه پذیرفته نیست و علاوه بر باطل بودن چنین طلاقی، سردفتر نیز مجرم شناخته می‌شود.

ما در مقاله طلاق چیست؟ کلیات مربوط به این مفهوم را به‌سادگی توضیح داده‌ایم. پیشنهاد می‌کنیم ابتدا به آن مطلب سر بزنید و سپس این نوشته را دنبال کنید تا به‌درستی با جنبه‌های مختلف طلاق از سوی زوج آشنا شوید. 

شرایط دادخواست طلاق از طرف مرد چگونه است؟

"شما هم این‌گونه فکر می‌کنید که شرایط طلاق از طرف مردها به نحوی است که می‌توانند به‌آسانی و بدون دلیل همسرشان را طلاق بدهند؟ قانون‌گذار به‌صراحت در ماده 1133 قانون مدنی پاسخ این سؤال را بیان کرده: مرد، هنگامی اجازه دارد همسرش را طلاق دهد که حتماً از طریق دادگاه این موضوع را پیگیری کرده و تمام مراحل گفته شده در قانون را پشت سر بگذارد؛ یعنی ابتدا حقوق مالی زن نظیر مهریه، نفقه، تنصیف اموال و... را تأدیه نماید. سپس، گواهی عدم امکان سازش را از قاضی اخذ نموده و سرانجام جهت جاری‌شدن صیغه طلاق به یکی از دفاتر ثبت ازدواج و طلاق مراجعه کند."

بنابراین، هنوز هم شاهد درخواست طلاق یک‌طرفه زوج هستیم؛ اما آنچه باعث شده این مسئله نسبت به گذشته متفاوت باشد این است که بر مبنای قانون جدید طلاق از طرف مرد، شوهر حق ندارد سرخود و بدون دنبال‌کردن مراحل قانونی، همسرش را طلاق دهد. بر اساس ماده 1133 قانون مدنی، شروع فرایند طلاق از سوی مرد باید همراه با ثبت دادخواست طلاق از طرف مرد باشد. درغیراین‌صورت اگر مرد خودش صیغه طلاق را جاری کرده باشد یا به فرد دیگری این امکان را بدهد، طلاق او و زوجه باطل و بدون اثر است.

چنانچه قصد جدایی از همسر خود را دارید، توصیه می‌کنیم بدون گفتگو با وکلا هیچ اقدامی نکنید. در این راستا، وکلای متبحر ما در زمینه حقوق خانواده، آماده ارائه مشاوره حقوقی به شما هستند.

مرد برای طلاق گرفتن از همسرش چه مراحلی را باید پشت سر بگذارد؟

در پاراگراف قبلی گفتیم که طبق قانون جدید طلاق از طرف مرد (اصلاحیه ماده 1133 قانون مدنی در سال 1381) زوج نمی‌تواند با مراجعه به دفاتر طلاق، زوجه را طلاق دهد. حال سؤال اصلی این است که اگر مردی بخواهد به صورت یک طرفه از همسرش جدا شود، باید چه مراحلی را طی کند؟

مراحل طلاق از طرف مرد عبارت‌اند از:

1.   اولین مرحله از مراحل درخواست طلاق مرد، ثبت نام در سامانه ثنا است. برای این کار می‌توانید از طریق دفاتر خدمات قضایی اقدام کنید یا به صورت اینترنتی در این سامانه عضو شوید. ما در مقاله دادخواست چیست؟ توضیح دادیم که پس از ورود به سایت adliran.ir از کدام قسمت اقدام به ثبت‌نام در ثنا کنید.

2.   ارائه نمونه دادخواست طلاق از طرف مرد به دادگاه.

توصیه می‌کنیم دادخواست طلاق از طرف زوج که توسط تعدادی از وکلای حرفه‌ای وکیل‌باشی تدوین شده را دانلود کرده و برای تکمیل آن از مشاوران حقوقی مجموعه کمک بگیرید. با دانلود دادخواست طلاق مرد این فرصت برخوردار هستید که بدون صرف هزینه فراوان، یک دادخواست استاندارد را در کنار ویدئوی آموزشی آن دریافت کنید.

3. سومین مرحله از مراحل طلاق از طرف مرد، معرفی داور از سوی زوجین است. آن‌ها فردی متأهل و دارای شرایط را به عنوان داور به دادگاه معرفی می‌کنند؛ سپس داور تلاش می‌کند تا اختلافات موجود میان زوجین را حل‌وفصل نماید.

4. چنانچه داوری هم به نتیجه نرسد، قاضی موظف است تمام نسبت به حقوق مالی زن همچون مهریه، نفقه، نحله، اجرت‌المثل ایام زندگی و تنصیف اموال تعیین تکلیف کند. چنانچه شوهر ملزم به پرداخت هر یک از این حقوق یا همه آن‌ها باشد، بایستی حکم صادره را اجرا کند.

5. اگر قاضی تشخیص دهد که مرد بر طلاق مصر است و هیچ راهی برای ادامه زندگی مشترک زن و شوهر وجود ندارد، پس از تعیین تکلیف حقوق زن و الزام شوهر به پرداخت آنها، گواهی عدم امکان سازش را صادر خواهد کرد.

6. در نهایت مرد با استفاده از گواهی عدم امکان سازش، می‌تواند به یکی ازدفاتر رسمی ثبت طلاق مراجعه کرده و همسر خود را طلاق دهد. مدت اعتبار این گواهی، 3 ماه است. این گام، آخرین مرحله درخواست طلاق مرد از زن است.

نکته:

 اگر خانم در منزل مشترک با شوهر سکونت نداشته باشد و اصطلاحاً در تمکین عام و خاص مرد نباشد، زوج پیش از طلاق دادن خانم یک راهکار ساده پیش رو دارد: اظهارنامه الزام به تمکین زوجه را نزد یک وکیل ماهر تنظیم کرده و آن را برای همسر خود ارسال کند. این اظهارنامه، اعلام می‌کند که خانم در تمکین مرد نبوده و در سرنوشت مواردی مثل نفقه تأثیر بسزایی دارد.

حقوق زن در طلاق از طرف مرد       

در پاراگراف‌ها قبلی گفتیم که طلاق از طرف مرد مشروط به این است که مرد همه حقوق مالی خانم را بپردازد. حال اگر طلاق از طرف مرد بدون رضایت زن باشد، قاضی بر تأدیه حقوق زن تأکید فراوانی دارد. برای درک بهتر این موضوع بهتر است آموزش تصویری دعوای طلاق را که در سایت قرار داده‌ایم، مشاهده کنید.

حقوق زن در اینجا عبارت‌اند از:

پرداخت مهریه

ارائه درخواست طلاق از طرف مرد و پرداخت مهریه به خانم، اولین مورد از حقوق مادی خانم است. در واقع، موضوع مهریه، اولین و مهم‌ترین مسئله در طلاق از طرف مرد به شمار می‌آید. فراموش نکنید که چه دلایل محکمه‌پسند برای طلاق از طرف مرد وجود داشته باشد یا نه باز هم مرد ملزم به پرداخت مهر زوجه خواهد بود.

اگر طلاق از طرف مرد در دوران عقد انجام شده و خانم هم باکره باشد، نیمی از مهریه به او تعلق می‌گیرد. این موضوع را همیشه در ذهن داشته باشید که طلاق از طرف مرد بدون پرداخت مهریه امکان‌پذیر نیست و درهرصورت، چنانچه زوجه مهریه خود را نبخشد، مستحق دریافت مهر خواهد بود.

نفقه در طلاق از طرف مرد

هنگامی که می‌گوییم اگر مرد درخواست طلاق بدهد، باید حقوق مادی زن را به طور کامل بپردازد، منظور این است که او باید نفقه خانم را تمام‌وکمال بپردازد. از سوی دیگر، حتی در ایام عده هم نفقه زن برعهده مرد است. ازآنجایی‌که طلاق از طرف مرد، طلاق رجعی محسوب می‌شود، او می‌تواند در ایام عده به خانم رجوع کند و باید نفقه او را هم در طول این 3 ماه تأدیه کند. اگر خانمی هستید که در ایام عده نفقه دریافت نکرده‌اید، از دادخواست مطالبه نفقه ایام عده طلاق آن که در سایت وکیل‌باشی قرار داده‌ایم استفاده کنید.

اجرت‌المثل ایام زندگی در طلاق از سوی مرد

اجرت‌المثل ایام زندگی، مبلغی است که خانم بابت تمام کارهای منزل نظیر تمیزکردن خانه، پخت‌وپز، نگهداری از فرزندان و ... باید دریافت کند. البته، شرط دریافت این حق مالی این است که زن بدون نیت خیرخواهانه کارهای منزل را کرده باشد.

نحله در طلاق از جانب زوج

اگر طلاق از طرف مرد باشد و امکان تعیین اجرت‌المثل هم وجود نداشته باشد، دادگاه مبلغی را به‌عنوان نحله برای خانم در نظر می‌گیرد.

تنصیف دارایی در طلاق از طرف مرد

تنصیف یعنی نصف‌کردن و در اینجا تنصیف اموال به این معنی است که اگر مرد دادخواست طلاق بدهد، موظف است لیست دارایی‌های خود را به دادگاه ارائه کند. چرا؟ چون در زمان عقد، مرد قبول کرده که نیمی از دارایی‌های به‌دست‌آمده در دوران زندگی مشترک را به همسرش بدهد.

طلاق از جانب مرد چقدر طول می‌کشد؟

سریع‌ترین راه طلاق از طرف مرد، طلاق توافقی است که در مقاله‌ای جداگانه به‌تفصیل آن را شرح داده‌ایم. بااین‌حال، اگر مرد حقوق زن را نپردازد و نتواند رضایت او را جلب کند، خانم می‌تواند با ارائه دادخواست تجدیدنظر، فرایند طلاق را طولانی کند. از سوی دیگر، اگر طلاق غیابی از طرف مرد انجام شود، زن در اینجا حق ارائه دادخواست واخواهی را خواهد داشت که این مسئله هم بر پیچیده‌تر شدن پرونده طلاق می‌افزاید.

و اما جمع‌بندی مطلب

در این مطلب از وکیل‌باشی تلاش کردیم تا ابعاد حقوقی طلاق از طرف مرد را بیان کنیم؛ بنابراین مراحل این نوع طلاق را همراه با حقوق مالی زن توضیح دادیم. همان‌طور که در این نوشته خواندید، طلاق از سوی مرد، شرایط خاصی دارد و مردان برای ارائه دادخواست طلاق نیازی به دلایل محکمه‌پسند ندارند؛ اما موظف‌اند که گام‌به‌گام مراحل طلاق را رعایت کنند. چنانچه در این مورد سؤال یا ابهامی دارید، آن را در قسمت نظرات بنویسید. وکلا و مشاوران حقوقی وکیل‌باشی همواره پاسخگوی شما عزیزان هستند.

راضیه حبیبی_ کارشناس حقوقی وکیل‌باشی