بررسی قرارداد کار پاره وقت

شرایط اقتصادی و اجتماعی به گونه‌ای است که بسیاری از افراد به دلایل مختلفی، به کار پاره وقت مشغول هستند. دانشجویان، کارمندان ادارات، بانوان خانه‌دار، ورزشکاران و بسیاری از اعضای دیگر جامعه در حال حاضر برای کسب درآمد بیشتر از قرارداد کار پاره وقت استفاده می‌کنند.

چنانچه این افراد از حقوقی که برای آنها در قانون تعیین شده است، اطلاعی نداشته باشند، ممکن است به شدت آسیب ببینند. در همین راستا و در این نوشته از وکیل‌باشی قصد داریم به رایج‌ترین سؤالات شما درمورد قرارداد کار پاره وقت پاسخ دهیم. اگر تصمیم گرفته‌‎اید که وارد یک شغل پاره وقت شوید، تا انتها همراه ما باشید.

قرارداد کار پاره وقت چیست؟

ماده 7 قانون کار، قراردادهای کاری را به طور کلی تعریف و تبیین کرده است. یکی از همین قراردادهای کاری که در ماده مذکور نیز مورد قبول قانون‌گذار قرار گرفته، قرارداد کار پاره وقت است. توصیه می‌کنیم پیش از مطالعه ادامه این مطلب، مقاله آشنایی با انواع قرارداد کار را بخوانید تا از پاره وقت بودن قراردادتان مطمئن شوید.

"تفاهم کار پاره‌وقت یا به عبارت دیگر{part-time job} بر اساس تبصره‌های ۱ و ۲ ماده ۳۵، بند الف ماده ۳۷ و ماده ۳۹ قانون کار و همچنین، توافق میان کارفرما و کارمند طبق زمان مشخصی تنظیم می‌شود که در آن کارپذیر به شکل روزانه کمتر از ۸ ساعت و در هفته کمتر از ۴۴ ساعت فعالیت می‌کند. به این ترتیب، زمان کاری کارمند یا کارپذیر در کار پاره وقت کمتر از ساعت کاری کارکنان تمام وقت خواهد بود. البته، در پرداخت مزایا نیز این دو نوع قرارداد کاری با هم تفاوت‎هایی دارند."

قرارداد کار پاره وقت برای کدام مشاغل مناسب است؟

قرارداد کار پاره وقت برای مشاغلی که نیاز به نیروی کاری با زمان کاری انعطاف‌پذیر دارند، مناسب است. به عنوان مثال، در برخی مشاغل مانند خدمات رستورانی، فروشگاهی، خدمات پرستاری، مراکز تفریحی، امور نظافتی و غیره، نیاز به نیروی کار با زمان کاری متناوب و انعطاف‌پذیر وجود دارد.

همچنین در برخی موارد، کارفرماها ممکن است به دلیل محدودیت بودجه، نتوانند کارمندان را به صورت تمام وقت استخدام کنند؛ بنابراین، آن‎ها در پی گزینه‌های کاری منعطف خواهند بود. اینجا است که قرارداد کار پاره وقت به عنوان یک راه حل مناسب برای کارفرما و کارمندان، کارآیی فراوانی دارد.

از طرفی، اگر شما هم از آن دسته کارمندانی هستید که دنبال شغلی با ساعت کاری انعطاف‌پذیر و قابل تنظیم می‌گردند، این توافق می‌تواند گزینه‌ی مناسبی برایتان باشد. در مورد سایر قراردادهای کاری در مطلب همه چیز درباره قرارداد کار توضیحات مفصلی را ارائه کرده‎ایم که می‌توانید به آن مراجعه کنید.

نحوه تنظیم قرارداد کار پاره وقت چگونه است؟

به طور کلی، قراردادهای کاری تابع قانون کار هستند. این در حالی است که برخی از توافقات برای انجام یک کار مثل جعاله کاری، شامل این قانون نبوده و بر اساس قانون مدنی منعقد می‌شوند. بهتر است بدانید که قرارداد کار کنتراتی هم که اصطلاحی اشتباه است و به جای آن باید از واژه "پیمانکاری" استفاده کرد نیز تابع قانون کار نیست.

برای تنظیم قرارداد کار پاره وقت، ابتدا باید با کارفرمای خود توافق کنید که می‌خواهید به عنوان یک کارمند پاره وقت برای او کار کنید. سپس باید این توافق را به شکل یک قرارداد کتبی ثبت کنید.

قرارداد کار پاره وقت باید شامل موارد زیر باشد:

1.   نام و اطلاعات شخصی شما و کارفرمای شما

2.   شرایط کلی قرارداد، از جمله مدت زمان، محل کار، وضعیت کاری و شرایط انجام کار.

3.   میزان ساعت کاری هفتگی

4.   پرداخت حقوق و مزایا برای کارکرد در ساعات کاری

5.   تعهدات کارفرما

6.   تعهدات کارگر یا کارپذیر

7.   شرایط انصراف از قرارداد، از جمله مهلت و نحوه اعلام آن

8.    موارد خاتمه قرارداد کار یا همان فسخ قرارداد

9.   مقررات امنیتی و بهداشتی که باید در طول انجام کار رعایت شود

10.  نحوه حل اختلافات میان طرفین

11.  نحوه تمدید قرارداد

12.  امضای شما و کارفرما

قبل از امضای فرم قرارداد کار پاره وقت حتماً باید مطمئن شوید که شرایط و مقررات توافق برایتان قابل قبول بوده و خواسته‌های شما در این توافق، لحاظ شده است. به این منظور، بهتر است حتماً با یک وکیل مشورت کرده و اطلاعات لازم برای تنظیم متن قرارداد را از او دریافت کنید.

آیا کارگران پاره وقت هم بیمه، عیدی و اضافه کار دارند؟

در واقع، حقوق و مزایای کارگران پاره وقت در مواردی ممکن است کمتر از حقوق و مزایای کارگران تمام وقت باشد، اما همچنان باید حداقل حقوق و مزایا را برای ساعت‌های کاری خود دریافت کنند.

به علاوه، کارفرما باید نسبت به پرداخت عیدی، اضافه کار و حتی بیمه کارگر پاره وقت نیز مسئولیت پذیر باشد. در نتیجه، کارفرما نباید در قرارداد کار پاره وقت خود، با قانون و مقررات مربوط به کارگران پاره وقت سرپیچی کند. درنتیجه، او ملزم است که تمامی حقوق و مزایا را به درستی به آن‌ها اعطا کند.

چنانچه شما یک کارپذیر پاره وقت هستید که مزایای قانونی و حق بیمه ندارید، می‎توانید به اداره کار شکایت کنید. البته، شکایت به اداره کار بدون داشتن قرارداد کار هم امکان‌پذیر است و از این بابت نگران نباشید.

*یک نکته مهم

ساعات اضافه کاری، باید بر اساس مدت زمان کار در قرارداد اولیه محاسبه شود. یعنی اگر شما طبق قرارداتان موظفید هفته‌ای 20 ساعت کار کنید و در این هفته 30 ساعت مشغول به فعالیت بودید؛ 10 ساعت اضافه کار دارید. این در حالی است که بسیاری از کارفرمایان، اضافه کار را بر اساس 44 ساعت کار در هفته محاسبه می‌کنند و این امر کاملاً خلاف قانون است.

قرارداد استخدام پاره وقت چه تفاوتی با سایر قراردادهای کاری دارد؟

در واقع، تفاوت اصلی بین قانون کار پاره وقت_ساعتی و قراردادهای دیگر، در مدت زمانی است که کارگر مشغول به کار بوده و هزینه هایی که به او پرداخت می‌شود. اگر شما هم به صورت پاره وقت_ساعتی کار می‌کنید، می‌توانید با کارفرمای خود به توافق برسید که چه مدت زمانی کار کنید؛ به عنوان مثال 30 ساعت در هفته، 20 ساعت یا حتی کمتر از این‌ها.

بنابراین، مدت زمان کار کارکنان پاره وقت، قابل تغییر است. همچنین، حقوق و مزایای آنها بر اساس تعداد ساعات کاریشان تعیین و پرداخت می‌شود. به عنوان مثال کارگر پاره وقت_ساعتی برای هر ساعت کاری خود، می‌تواند مزایای خاصی دریافت کند. در مقابل، کارگران عادی باید به صورت ثابت، معمولاً ۸ ساعت در روز و ۴۴ ساعت در هفته کار کنند و حقوق و مزایای آنها بر اساس حقوق ثابت آنها تعیین می‌شود.

و اما جمع‌بندی مطلب

در این نوشته به یکی از قراردادهای کاری شایع این روزها پرداختیم؛ قرارداد کار پاره وقت. دلیل نوشتن در این مورد را در مقدمه توضیح دادیم و در طول مقاله نیز به نحوه تنظیم، مزایا، تعیین دستمزد و سایر مسائل پراهمیت این قرارداد کاری اشاره کردیم.

در نهایت باید خاطرنشان کنیم که وکلای تیم وکیل‌باشی ضمن ارائه انواع خدمات حقوقی نظیر تنظیم قرارداد سفارشی و شخصی سازی شده، آموزش‌های تصویری رایگان متعددی را در اختیار کاربران قرارداده‌اند. آموزش تصویری کارگر و کارفرما یکی از همین موارد کاربردی است که توصیه می‌کنیم حتماً به آن سر بزنید تا پاسخ بیشتر برای ابهامات تان دریافت کنید. 

راضیه حبیبی_ کارشناس حقوقی وکیل‌باشی