تعریف قرارداد اسپانسرینگ و نحوه تنظیم آن

در بسیاری از مواقع، صاحبان کسب‌وکارهای نوپا برای رشد و ارتقای خود نیازمند حمایت بیزینس‌های معروف هستند. حتی در برخی از موارد، این صاحبان برندها هستند که برای شناخته‌شدن به تبلیغ‌شدن در مسابقات ورزشی، همایش‌ها، سینما و... هستند. اینجا است که هر دو طرف برای ادامه کسب‌وکارشان به هم نیاز پیدا کرده و با یکدیگر قراردادی تحت عنوان «قرارداد اسپانسری» منعقد می‌کنند.

در این مطلب، خواهیم گفت که این موافقت‌نامه چه اجزائی دارد، طرفین آن چه کسانی هستند، تعهدات هر یک از آن‌ها چیست و در نهایت، چه نکاتی را در زمان تدوین آن باید رعایت کرد.

قرارداد اسپانسری چیست و میان چه کسانی منعقد می‌شود؟

پیش از اینکه قرارداد اسپانسری را توضیح دهیم، لازم است تأکید کنیم که اسپانسری با سرمایه‌گذاری کاملاً متفاوت است. چرا که اغلب افراد به‌اشتباه تصور می‌کنند این‌ها یک قرارداد واحد هستند! در سرمایه‌گذاری، شخص سرمایه‌گذار، سرمایه‌اش را به دیگری می‌دهد به این شرط که بتواند اصل آن سرمایه را به همراه سودش به دست آورد. از سوی دیگر، سرمایه‌گذار در منفعت حاصل از کسب‌وکاری که در آن سرمایه‌گذاری کرده سهیم می‌شود. بااین‌حال قرارداد اسپانسری هیچ یک از این خصوصیات را ندارد.

"قرارداد اسپانسری (Sponsorship Agreement) توافق‌نامه‌ای کتبی است که میان اسپانسر (sponsor) و اسپانسر (sponsee) منعقد می‌شود. در واقع، این توافق مابین حمایت‌کننده و حمایت‌شونده تنظیم می‌شود تا بر اساس آن، حمایت‌کننده به‌صورت مادی یا معنوی از شخص حمایت‌شونده، پشتیبانی کند. به‌این‌ترتیب، اسپانسر از حمایت‌شونده می‌خواهد که به نام و نشان تجاری او در کمپین‌های تبلیغاتی، رویدادها، نمایشگاه‌ها و... اشاره کرده و به‌نوعی او را تبلیغ کند."

جالب است بدانید که این نوع قراردادها معمولاً در زمینه‌های ورزشی، هنری و تبلیغاتی رواج فراوانی دارند و بر همین اساس نیز ما انواع مختلفی از قرارداد اسپانسری را داریم. ازآنجایی‌که قرارداد حمایت مادی یا معنوی علاوه بر پیچ‌وخم‌های حقوقی فراوان، تنوع زیادی هم دارد؛ بهتر است به‌تنهایی این کار را انجام ندهید.

بنابراین، کمک‌گرفتن از وکیل تنها راه ممکن برای تنظیم قرارداد حرفه‌ای و استاندارد است. در همین راستا، تیم وکلای وکیل‌باشی ضمن برخورداری از سال‌ها تجربه در امر قراردادنویسی، قرارداد اسپانسری شما را بر اساس آخرین تغییرات قانون و با احاطه بر سایر موازین، فراهم نموده اند و شما می‌توانید به راحتی فرم را دانلود کنید.

مهم‌ترین مواد و نحوه تنظیم قرارداد اسپانسری

برای تنظیم یک قرارداد اسپانسری باید موارد زیر را در متن قراردادتان بگنجانید.

مشخصات طرفین

همان‌طور که گفتیم طرفین این قرارداد اسپانسر و حمایت‌شونده هستند. حال ممکن است هر یک از طرفین شخص حقیقی هستند یا حقوقی. درهرصورت باید اطلاعات هویتی هر دو طرف را بادقت بنویسید. 

موضوع قرارداد اسپانسری

موضوع این قرارداد ارائه حمایت‌های مادی یا معنوی از حمایت‌شونده است که از سوی اسپانسر انجام می‌شود. در مقابل این پشتیبانی، حمایت‌شونده موظف است برند اسپانسر را تبلیغ کند. به‌عنوان‌مثال، در قرارداد اسپانسری باشگاه ورزشی موضوع قرارداد به شکل زیر است:

تأمین منابع مالی باهدف گسترش فعالیت‌های باشگاه ورزشی........ توسط اسپانسر و تبلیغ برند اسپانسر به‌وسیله باشگاه با شرایط و موازین مقرر در متن قرارداد

مدت قرارداد

منظور از مدت قرارداد، زمانی است که اسپانسر متعهد به حمایت از طرف مقابل است. این مدت به مذاکرات آن‌ها بستگی دارد و می‌تواند یک سال، 6 ماه، 5 سال یا... باشد.

مبلغ قرارداد

چنانچه نوع حمایت اسپانسر مالی باشد باید مبلغ مورد تعهد و نحوه پرداخت آن در این بند مشخص شود.

تعهدات طرفین

وظایف و مسئولیت‌های هر یک از طرفین بنا بر مذاکرات و توافقات اولیه مشخص می‌شود که در ادامه مقاله تعهدات اسپانسر و اسپانسی را به‌صورت کامل توضیح می‌دهیم.

شرایط و نحوه فسخ قرارداد اسپانسری

شرایط و دلایل فسخ قراردادها با توسط قانون‌گذار مشخص می‌شود یا طرفین طبق توافقاتی که با یکدیگر داشته‌اند این موارد را تعیین می‌کنند. ازآنجایی‌که قرارداد اسپانسری تابع ماده 10 ق.م است؛ پس قراردادی لازم اما نامعین خواهد بود. به‌عبارت‌دیگر، این قرارداد شامل عقود جایز که دست طرفین برای فسخ باز است، نبوده و شرایط سخت‌تری برای اتمام یک‌جانبه آن وجود دارد.

مواردی که می‌توانند منجر به فسخ یک قرارداد اسپانسری شوند شامل عدم انجام تعهدات توافق شده از سوی یکی از طرفین، تخلف از شرایط قرارداد، تغییر در شرایط اقتصادی یا تغییر در اهداف تبلیغاتی است که باید با جزئیات کامل در متن توافق‌نامه نوشته شوند.

حل اختلافات طرفین

ایجاد منازعه و اختلاف در میان طرف‌های قرارداد، یک امر کاملاً بدیهی است؛ اما بهترین کار این است که از همان ابتدا نحوه حل‌وفصل منازعات مشخص شود. در این صورت، زمان، پول و عمر آن‌ها هدر نرفته و سریع‌تر به هدف خود می‌رسند. طبق مقررات داخلی کشورمان، شما می‌توانید اختلافات خود را یا از طریق صلح و سازش یا داوری یا در نهایت مراجعه به محاکم دادگستری، مرتفع کنید. در میان روش‌های گفته‌شده، تعیین داور و ارجاع دعوا به او بهترین و کاربردی‌ترین روش ممکن است.

باید به این مورد اشاره کنیم که یک نمونه قرارداد اسپانسری محدود به همین چند ماده گفته شده نیست. در واقع، این طرفین توافقات هستند که بر اساس نیازها و خواسته‌هایشان، تعداد مواد و بندهای موافقت‌نامه را تعیین می‌کنند.

مهم است که قبل از امضای قرارداد اسپانسری، شما با یک وکیل یا مشاور حقوقی مشورت کنید. چرا که پشت سر گذاشتن روند مشاوره حقوقی آنلاین باعث می‌شود نسبت به صحت و رعایت تمامی نکات حقوقی از جمله حقوق و تعهدات طرفین قرارداد مطمئن شوید.

چند نکته حقوقی مهم درباره قرارداد اسپانسری

نکات حقوقی قرارداد نامعینی مثل اسپانسری آن‌قدر زیاد و بااهمیت است که می‌توان ساعت‌ها راجع به آن نوشت. بااین‌وجود در ادامه فقط به چند مورد کلیدی اشاره می‌کنیم تا در زمان تدوین متن این موافقت‌نامه، آگاهی لازم را داشته باشید.

مسئولیت‌های ناشی از حقوق مالکیت معنوی را در قرارداد بنویسید

ماهیت برخی از قراردادها به‌گونه‌ای است که باید حقوق مالکیت معنوی را در آن تعیین کرد. قراردادهایی مثل اسپانسری، مشارکت مدنی و قرارداد فرانچایز از این دسته هستند. بر همین اساس، حمایت‌شونده باید بداند که استفاده زا برند، لوگو و هرگونه علامت تجاری اسپانسر، مسئولیت‌هایی را برای او ایجاد می‌کند. به‌عنوان‌مثال، حمایت‌شونده نمی‌تواند در تبلیغات و معرفی اسپانسر، از برند او سوءاستفاده کند.

مسئولیت تعهدات مالی بر عهده کدام طرف است؟ 

مالیات یکی از پرچالش‌ترین مباحث قراردادهای اسپانسری است. اینکه طی مدت قرارداد کدام طرف موظف به پرداخت مبالغ مالیاتی، هزینه تبلیغات و سایر هزینه‌های این چنینی است، باید در موافقت‌نامه نوشته شود. در غیر این صورت، بروز اختلاف میان هر دو طرف کاملاً بدیهی است.

راهی برای جبران خسارت تعیین کنید

درهرصورت این امکان وجود دارد که طی اجرای قرارداد، خسارتی به‌طرف مقابل وارد آید. ازآنجایی‌که علاج واقعه قبل از وقوع باید کرد؛ پس بهتر است همان ابتدای نوشتن متن موافقت‌نامه، شرایط جبران خسارت و مقدار آن را نیز مشخص کنید.

گزینه‌ها و انواع مختلفی از قرارداد اسپانسری وجود دارد

قراردادهای اسپانسری می‌توانند در مختلف زمینه‌ها و به شکل‌های مختلفی تنظیم شوند. این نوع قراردادها به توافقات و تعهدات خاصی بین اسپانسر و اسپانسی وابسته هستند. در زیر، نمونه‌هایی از انواع قراردادهای اسپانسری را نام برده‌ایم:

1.   قرارداد اسپانسری ورزشی

2.   قرارداد اسپانسری هنری

3.   قرارداد اسپانسری تبلیغاتی

4.   قرارداد اسپانسری خیریه

5.   قرارداد اسپانسری تلویزیونی و فیلم

6.   قرارداد اسپانسری ورزش‌های موتوری

7.   قرارداد اسپانسری موسیقی

8.   قرارداد اسپانسری اجتماعی

9.   قرارداد اسپانسری تکنولوژی

مشاهده می‌کنید برای تنظیم این توافق‌نامه چقدر گزینه‌های متنوع دارید.

تعهدات طرفین در قرارداد اسپانسری

تعهدات طرفین در یک قرارداد اسپانسری می‌توانند متنوع باشند و باتوجه‌به شرایط و نوع حمایت (مادی یا معنوی) موردنظر، متفاوت باشند. بااین‌حال، تعهدات اساسی معمولاً در یک قرارداد اسپانسری عبارت‌اند از:

تعهدات اسپانسر

·       اسپانسر معمولاً متعهد می‌شود که مبلغ مشخصی از پول یا منابع دیگر را به اسپانسی ارائه دهد. این مبلغ می‌تواند به‌صورت پرداخت یکباره یا پرداخت‌های منظم مثلاً ماهیانه یا سالیانه باشد.

·       حمایت‌کننده ممکن است تعهد به انجام تبلیغاتی مشخص کند. این شامل نمایش لوگو و نام تجاری اسپانسر در رویدادها، محصولات، وسایل تبلیغاتی، و تبلیغات در رسانه‌ها می‌شود.

·       اگر اسپانسر از رویدادها یا پروژه‌های خاصی حمایت می‌کند، تعهدات مرتبط با برگزاری یا اجرای این رویدادها و پروژه‌ها باید در قرارداد تعیین شوند

·       تعهد اسپانسر به پرداخت مالیات‌های مرتبط با پرداخت‌های مالی موردنظر باید در قرارداد مندرج شود.

حال که مهم‌ترین وظایف حمایت‌کنندگان در قراردادهای اسپانسری را دانستید، سراغ مسئولیت‌های حمایت‌شونده می‌رویم.

تعهدات اسپانسی (حمایت‌شونده)

شخصی که حمایت اسپانسر را دریافت می‌کند، در مقابل او نیز ملزم به انجام برخی امور است. در نتیجه اسپانسی می‌تواند تعهدات زیر را برعهده داشته باشد:

·       اسپانسی باید تعهد کند که حمایت مالی یا منابع دیگری که از اسپانسر دریافت می‌کند را دقیقاً در همان موارد مشخص‌شده به کار بگیرد.

·       اسپانسی ملزم است در انجام تبلیغات، آنچه به‌صرفه و سود اسپانسر است را مدنظر قرار دهد.

·       اگر تصاویر، نام تجاری یا دیگر محتویات مالکیت معنوی مورداستفاده اسپانسی قرار می‌گیرند، او موظف است که به حقوق مالکیت معنوی طرف مقابل احترام گذاشته و آن را رعایت کند.

قرارداد اسپانسری ممکن است شامل تعهدات متفرقه دیگری باشد که باتوجه‌به موارد خاص هر قرارداد، اضافه می‌شوند. این تعهدات باید بادقت در موافقت‌نامه مشخص شوند تا هر دو طرف از تکالیف و حقوق خود، آگاهی داشته باشند.

و اما جمع‌بندی مطلب

قرارداد اسپانسری یکی از رایج‌ترین قراردادهای این روزها است. چرا که یک برند کمتر شناخته‌شده یا حتی معروف از دیگری می‌خواهد که در رویداد، همایش، مسابقات ورزشی، فیلم‌ها و مواردی این‌گونه، به تبلیغ برند او بپردازد. در ازای انجام این کار، آن برند یا کسب‌وکار موظف است از طرف مقابل حمایت کند تا او نیز خود را توسعه دهد.

بر همین اساس، در این مطلب از وکیل‌باشی تلاش کردیم تا ابعاد حقوقی موردنیاز برای معرفی اسپانسری را توضیح دهیم؛ بنابراین چنانچه در این زمینه سؤال یا ابهامی دارید، آن را در قسمت نظرات بنویسید. مشاوران مجموعه همواره پاسخگوی شما عزیزان هستند.

راضیه حبیبی_ کارشناس حقوقی وکیل باشی