راهکارهایی برای دریافت مهریه از پدرشوهر

در مجله حقوقی وکیل‌باشی و در مقاله مراحل مطالبه مهریه توضیح دادیم که در میان تعهداتی که ازدواج را به یک رابطه حقوقی مبدل می‌کند، مهریه، جایگاه ویژه‌ای دارد. این مورد که اتفاقاً بار مالی فراوانی را هم بر دوش شوهر می‌گذارد، موجب به‌وجودآمدن بخش عمده‌ای از اختلافات و دعاوی خانوادگی می‌شود. قانون‌گذار برای ایجاد امنیت خاطر بیشتر بانوان جامعه این امکان را برای زنان فراهم کرده تا در شرایطی خاص نسبت به دریافت مهریه از پدرشوهر خود اقدام کنند.

البته، نباید تصور کنید که دریافت مهریه از پدرشوهر یا مادرشوهر یک اصل یا قاعده همیشگی است؛ بلکه اساساً مهریه بر ذمه شوهر است و او ملزم به پرداخت شناخته می‌شود. بااین‌حال، در ادامه خواهیم گفت پدرشوهر تا چه اندازه نسبت به مهر عروسش تعهد دارد و آیا مطالبه مهریه از ارث پدرشوهر امکان دارد یا نه؟

آیا دریافت مهریه از پدرشوهر امکان‌پذیر است؟

در حالت کلی دریافت مهریه از پدرشوهر، مقدور و شدنی نیست. به این سبب که مهریه به‌محض انعقاد عقد نکاح بر عهده زوج قرار می‌گیرد و پدرشوهر هیچ‌گونه مسئولیتی نسبت به مهریه عروس نخواهد داشت. این در حالی است که صرفاً در 2 مورد زیر می‌توان از پدرشوهر مهریه گرفت: یک) پدرشوهر در زمان عقد پسرش، تأدیه مهریه عروس را بر عهده بگیرد. دو) پدرشوهر فوت کند و زوج نیز در قید حیات باشد. به‌این‌ترتیب زن می‌تواند مهریه خویش را از اموالی که به شوهرش به ارث می‌رسند مطالبه کند.

در ادامه راجع به شرایط گرفتن مهریه از ارث پدرشوهر و قبول‌کردن مسئولیت مهریه عروس بیشتر خواهیم گفت. بااین‌حال توصیه می‌کنیم برای کسب اطلاعات کافی در این باره، ویدئوی آموزش تصویری دعوای مهریه را همین‌الان مشاهده نمایید.

شرایط دریافت مهریه از پدرشوهر

در قسمت قبل گفتیم که مهریه را می‌توان تحت شرایطی خاص از پدرشوهر مطالبه کرد. بر همین اساس، در ادامه شرایط مطالبه مهریه از پدرشوهر را توضیح می‌دهیم.

تعهد پدرشوهر نسبت به پرداخت مهریه عروس

جالب است بدانید که در عقد ازدواج، این امکان برای زن وجود دارد که فرد ثالثی به جز همسرش، پرداخت مهریه را تضمین کند. این شخص ثالث هر کسی می‌تواند باشد؛ مثلاً مادرشوهر، پدرشوهر، برادرشوهر و.... در واقع گرفتن مهریه از خانواده شوهر تنها در این حالت، شدنی است.

بنابراین، یکی از راه‌های دریافت مهر از پدرشوهر این است که تعهد بر پرداخت مهریه عروس را بپذیرد. این در حالی است که اگر شوهر حاضر به پرداخت مهریه نشود، خانم حق مطالبه از پدرشوهر را خواهد داشت.

گرفتن مهریه از پدرشوهر فوت شده

این نکته را برای همیشه در خاطر داشته باشید که زن نمی‌تواند مستقیماً بابت دریافت مهریه از اموال پدرشوهرش ارث ببرد، زیرا مهریه بدهی شوهر به همسر است و نه بدهی خانواده شوهر یا والدین او.

با این تفاسیر، دریافت مهریه از ارث پدرشوهر تنها در 2 حالت زیر مقدور است:

یک) ازآنجایی‌که هر کس می‌تواند تا یک‌سوم اموالش را برای دیگران وصیت کند، پدرشوهر نیز مجاز است وصیت کند که مهریه عروسش از اموال او پرداخته شود. اگر مقدار مهریه بیشتر از یک‌سوم اموال پدرشوهر باشد، فقط تا سقف همان یک‌سوم قابل‌پرداخت است.

دو) گرفتن مهریه عروس از ارث پدرشوهر هنگامی قانونی است که شوهر زنده باشد و پدر او فوت کند. در اینجا از ماترک پدر به پسرش ارث می‌رسد و خانم می‌تواند مهر خود را از محل ارثی که به شوهر رسیده، مطالبه کند.

در واقع در این مورد خانم نمی‌تواند از ارثیه پدر همسرش چیزی را بخواهد؛ بلکه پس از انحصاروراثت و مشخص‌شدن سهم شوهرش از ارثیه قادر است مهریه خود را از همسرش بگیرد.

توجه داشته باشید که موارد ارث و قوانین مربوط به آن می‌توانند بسیار پیچیده باشند. ازاین‌رو، در هر مورد خاص، توصیه می‌شود تا با یک وکیل متخصص در امور حقوق خانواده یا مشاور حقوقی که دانش و تجربه کافی در این زمینه دارد مشورت کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا از حقوق قانونی خود به طور کامل آگاه شوید و بتوانید آن‌ها را به نحو احسن دنبال کنید. در این راستا، وکلای باتجربه وکیل‌باشی ضمن ارائه خدمات حقوقی متنوع همچون مشاوره حقوقی، همواره در کنار شما هستند.

دریافت مهریه از پدرشوهر در صورت فوت شوهر، شدنی است؟

اگر شوهر فوت کند و مهریه همسرش را پرداخت نکرده باشد، در این صورت مهریه یکی از دیون ممتازی است که از ترکه شوهر و قبل از تقسیم ارث باید پرداخت شود. پس در این مورد هم پدرشوهر هیچ مسئولیت قانونی و شرعی برای پرداخت مهریه عروسش ندارد.

در مقاله گرفتن نفقه از پدرشوهر نیز در این مورد توضیح دادیم که اصولاً مسئولیت پدرشوهر درمورد نفقه و مهریه عروس بسیار محدود است. ازاین‌رو، باید تصورات اشتباه حاکم بر جامعه در این باره اصلاح شوند تا شکل‌گیری دعاوی مختلف در دادگاه‌ها جلوگیری شود.

مراحل مطالبه مهریه از پدرشوهر

گفتیم که اگر پدرشوهر مسئول و ضامن پرداخت مهریه شود، عروس می‌تواند مهریه‌اش را از ایشان دریافت کند. چنانچه پدر همسرتان مسئولیت پرداخت مهریه را برعهده گرفته برای این کار باید یکی از دو شیوه زیر را انتخاب کنید:

مطالبه مهریه از پدر شوهر اقدام از طریق اجرائیات ثبت

ابتدا خانم باید با در دست داشتن سند ازدواج به دفتر رسمی ازدواج و طلاقی که عقد نکاح در آنجا ثبت شده مراجعه کند. در آنجا، بایستی خانم فرم مخصوصی به نام «فرم وصول مهریه از طریق اجرای ثبت» را تکمیل کند. این فرم به واحد اجرائیات ثبت ارسال می‌شود تا توسط آن از اموال و دارایی‌های پدرشوهر استعلام گرفته شود. درصورتی‌که پدرشوهر اموال کافی داشته باشد، دارایی‌های او تا میزان مهریه خانم توقیف خواهند شد.

گرفتن مهریه از طریق اقدام از طریق دادگاه

اگر پدرشوهر دارایی کمی داشته باشد و عروس او نتواند به مهر خود دست یابد، تنها راه باقی‌مانده اقدام از طریق دادگاه است. در این روش، خانم باید در سامانه ثنای سایت عدل ایران ثبت‌نام کند. سپس با در دست داشتن مدارک هویتی خود و سند ازدواج، به یکی از دفاتر خدمات قضایی مراجعه کرده و دادخواست مطالبه مهریه از پدرشوهر را تنظیم کند. این دادخواست به یکی از شعبات دادگاه خانواده محل اقامت پدرشوهر ارسال می‌شود و در ادامه مراحل دادرسی آغاز خواهد شد.

و اما جمع‌بندی مطلب

در این مطلب از وکیل‌باشی راجع به دریافت مهریه از پدرشوهر صحبت کردیم. در این میان توضیح دادیم که تحت چه شرایطی عروس می‌تواند مهر خود را از پدرشوهرش دریافت کند. از سوی دیگر توضیحات کاملی درمورد پیگیری این مطالبه از طریق اجرائیات ثبت یا دادگاه، ارائه کردیم. چنانچه دراین‌رابطه سؤال یا ابهامی دارید، کافی است در قسمت نظرات آن را برای ما بنویسید. وکلا و مشاوران حقوقی تیم، راهنمای شما خواهند بود.

راضیه حبیبی_ کارشناس حقوقی وکیل‌باشی