اثبات مالکیت با شهادت شهود + نکات مهم

در دنیای امروزی یکی از دعاوی پیچیده حقوقی، اثبات مالکیت است که همواره چالشی بزرگ برای مراجع قضایی و صاحبان حق بوده است. به این ترتیب به اثبات رساندن این مالکیت نیاز به روش‌هایی دارد که یکی از این روش‌ها شهادت شهود می‌باشد. در ادامه بیشتر به بررسی اثبات مالکیت با شهادت شهود خواهیم پرداخت و با زبانی ساده، شرایط و نکات کلیدی آن را شرح می‌دهیم.

اثبات مالکیت به چه معناست؟

مالکیت مفهومی پیچیده است که رابطه‌ بین یک شخص حقیقی یا حقوقی را با مال منقول یا غیرمنقول به وجود می‌آورد. بر همین اساس، مالک می‌تواند هر تصرف معقولی را که مایل باشد در مال خود انجام دهد و شخصی غیر از مالک حق این استفاده را ندارد. در برخی از شرایط تردیدی در مالکیت افراد پیش می‌آید که برای رفع این چالش باید این مالکیت را به اثبات برسانند.

اثبات مالکیت یعنی شخص با استفاده از مدارک و ارائه دفاعیات، مالکیت خود را بر مال مورد نظر به اثبات می‌رساند. به چند روش برای اثبات مالکیت می‌توان اشاره کرد:

•   مهم‌ترین روش اثبات مالکیت، سند است. در صورت وجود سند رسمی به راحتی فرد می‌تواند مالکیت خود را اثبات کند.

• از دیگر روش‌های اثبات مالکیت، اماره تصرف می‌باشد. چراکه این تصرف دلیلی بر مالکیت است.

• شهادت شهود با توجه به قانون آیین دادرسی مدنی از روش‌های اثبات مالکیت است؛ به این ترتیب می‌توان مالکیت را با استناد به این روش اثبات کرد. در ادامه بیشتر به این نحوه اثبات می‌پردازیم. 

در دعوای اثبات مالکیت، صرفا ادعای مالکیت ملک مطرح است؛ اگر ملک تحت تصرف شخص دیگری قرار داشته و فاقد سند مالکیت باشد، شما علاوه بر اثبات مالکیت می‌توانید اقدام به دعوای خلع ید نمایید.

اما باید گفت، در صورتی که قصد دارید مالکیت خود را بر مال مورد نظر اثبات نمایید؛ ابتدا بهتر است آموزش تصویری دعوای اثبات مالکیت را دانلود نموده، سپس آگاهی خود را در این زمینه افزایش دهید و در این دعوی پیروز شوید.

شهادت شهود چیست؟

شهادت در معنی لغوی به منظور گواهی و گواهی دادن می‌باشد و براساس ماده ۱۷۴ قانون مجازات اسلامی شهادت عبارت است از اخبار شخصی غیر از طرفین دعوی به وقوع یا عدم وقوع جرم توسط متهم یا هر امر دیگری نزد مقام قضایی است.

شهادت شهود عبارت است از اظهاراتی که شخص ثالث در مورد یک واقعه در حضور قائم مقام قضایی بیان می‌کند. این اظهارات می‌تواند به نفع یا ضرر یکی از طرفین دعوا باشد.

لازم است شخص گواهی‌دهنده از شرایط لازم برای اعتبار شهادت شهود با خبر باشد؛ شهود باید عادل، بالغ، عاقل باشد. همچنین نباید به نفع یا ضرر یکی از طرفین دعوا شهادت دهد، بلکه باید این شهادت از روی عدالت باشد. فرد شهادت دهنده باید به طور دقیق واقعه را دیده یا شنیده باشد و به طور واضح در دادگاه شرح دهد.

شهادت شهود نیز مسئولیت‌هایی را در بر دارد، به همین دلیل بهتر است قبل از هر اقدامی در این راستا از یک وکیل حرفه‌ای و مجرب مشاوره حقوقی دریافت نمایید.

آیا اثبات مالکیت با شهادت شهود امکان پذیر است؟

براساس قانون مدنی، اثبات مالکیت با شهادت شهود در برخی از موارد امکان پذیر است که این موارد عبارت است از: 

1. در صورتی که دعوی مالی باشد و قابل اثبات با سند رسمی نباشد.

2. زمانی که معاملات به صورت عادی انجام شده باشد.

اما در ارتباط با این موضوع قانون‌گذار در ماده ۲۳۰ قانون آیین دادرسی مدنی این‌گونه ذکر می‌کند. « در دعاوی مدنی (حقوقی) تعداد و جنسیت گواه، همچنین ترکیب گواهان با سوگند به ترتیب ذیل می‌باشد:

الف - اصل طلاق و اقسام آن و رجوع در طلاق و نیز دعاوی غیرمالی از قبیل مسلمان بودن، بلوغ، جرح و تعدیل، عفو از قصاص، وکالت، وصیت با گواهی دو مرد.

ب - دعاوی مالی یا آنچه که مقصود از آن مال می‌باشد از قبیل دین، ثمن مبیع، معاملات، وقف، اجاره، وصیت به نفع مدعی، غصب، جنایات خطائی و شبه عمد که موجب دیه است با گواهی دو مرد یا یک مرد و دو زن.

چنانچه برای خواهان امکان اقامه بینه شرعی نباشد می‌تواند با معرفی یک گواه مرد یا دو زن به ضمیمه یک سوگند ادعای خود را اثبات کند. در موارد مذکور در این بند، ابتدا گواه واجد شرایط شهادت می دهد، سپس سوگند توسط خواهان ادا می‌شود.

ج - دعاوی که اطلاع بر آن‌ها معمولا در اختیار زنان است از قبیل ولادت، رضاع، بکارت، عیوب درونی زنان با گواهی چهار زن، دو مرد یا یک مرد و دو زن.

د - اصل نکاح با گواهی دو مرد یا یک مرد و دو زن.»

در واقع، "اثبات مالکیت با روش شهادت شهود به این ترتیب است که شخص گواهی‌دهنده (شاهد) از شرایطی نظیر اهلیت و عقل برخوردار باشد؛ بنابراین تا حدودی می‌توان از این مقاله استنباط کرد که اثبات مالکیت با شهادت شهود در مراجع قضایی مشروط به رعایت موارد مقرر در قانون، مورد پذیرش خواهد بود."

در زمینه اثبات مالکیت با شهادت شهود ابتدا توصیه می‌شود، مقاله شرایط اثبات مالکیت را مطالعه کرده؛ سپس با آگاهی کامل این روش را برای اثبات مالکیت در این دعوی انتخاب کنید.

کلام آخر

در این نوشتار از وکیل باشی ابتدا اثبات مالکیت را شرح داده، سپس تلاش کردیم تا اثبات مالکیت را با روش شهادت شهود، به صورت جامع و مفید به شما توضیح دهیم. امیدواریم با مطالعه این مقاله به درک عمیقی از اثبات مالکیت با شهادت شهود رسیده باشید. در صورت وجود هرگونه پرسش، سوال خود را در قسمت نظرات یا سامانه چراغ با ما به اشتراک بگذارید.

ماهک حقیقی_ کارشناس حقوقی وکیل باشی