آشنایی با قرارداد اجاره کارگاه و نحوه تنظیم آن

اجاره کردن یک کارگاه برای کسب و کار، می‌تواند یکی از مهمترین تصمیمات تجاری شما باشد. اما، قرارداد اجاره کارگاه به عنوان یکی از ضروری‌ترین اقدامات پیروی این موضوع، ممکن است بسیار پیچیده به نظر برسد.

در این مقاله از وکیل‌ باشی، قصد داریم نحوه تنظیم قرارداد اجاره کارگاه به عنوان نوعی از اجاره نامه را با یکدیگر بررسی کنیم. از جمله، مواردی که باید در قرارداد اجاره کارگاه شما لحاظ شود، جزئیات مربوط به مدت زمان اجاره، حقوق و تعهدات طرفین، قوانین مربوط به استفاده از کارگاه و مسئولیت‌های هر طرف در صورت حوادث و نقصان‌هایی که رخ می‌دهد.

با مطالعه این مقاله، شما می‌توانید یک قرارداد اجاره کارگاه کامل و جامع را با بررسی تمام جزئیات مورد نیاز تهیه کنید و از این طریق از هرگونه مشکل در آینده جلوگیری کنید.

قرارداد اجاره کارگاه چگونه توافقی است و بین چه افرادی منعقد می ‌شود؟

"قرارداد اجاره کارگاه {Workshop Lease Agreement} به عنوان یکی از مهمترین انواع قرارداداجاره، قراردادی است که بین دو طرف اجاره دهنده (موجر) و اجاره کننده (مستأجر) برای اجاره کارگاه به منظور انجام فعالیت‌های تجاری، تنظیم می‌شود. در این قرارداد، شرایط و مقررات مربوط به اجاره کارگاه (شامل مواردی مانند مدت زمان اجاره، مبلغ اجاره، تعهدات هر طرف، شرایط استفاده از کارگاه، مسئولیت‌ها و حقوق و مزایای هر طرف)، مورد بررسی قرار گرفته و تعیین می‌شوند."

در این قرارداد، اجاره دهنده کارگاه مالک یا مدیریت کارگاه است و اجاره‌کننده کسی است که کارگاه را برای انجام فعالیت‌های تجاری خود اجاره می‌کند. این قرارداد می‌تواند بین دو شخص حقیقی یا حقوقی، مانند یک شرکت یا یک فرد حقیقی و یک شرکت، بسته شود.

هرچند قرارداد اجاره کارگاه در وهله‌ی اول شبیه به قرارداد اجاره ملک به نظر می‌رسد، اما با نگاهی به مقاله‌ی مربوط به نکات تنظیم قرارداد اجاره ملک، متوجه خواهید شد که این دو قرارداد در جزئیات زیادی با یکدیگر متفاوت هستند. برای مثال، قرارداد مربوط به کارگاه ممکن است دو حالت مختلف (با تجهیزات و بدون تجهیزات) داشته باشد و در رابطه با انواع کارگاه تولیدی، صنعتی، ساختمانی و... به کار رود، که در ادامه به بررسی این جزییات می‌پردازیم:

1.      اجاره کارگاه با تجهیزات:

 با اجاره کارگاه ممکن است تجهیزات و تأسیسات مختلفی نیز اجاره داده شود. اجاره کارگاه با تجهیزات به معنای اجاره کارگاهی است که در آن تجهیزات و تاسیسات مختلفی نظیر دستگاه‌های تولیدی، ماشین آلات، ابزارآلات و یا دیگر وسایل مورد نیاز برای انجام کار تجاری وجود دارد. در این نوع اجاره کارگاه، معمولاً اجاره کننده مسئولیت نگهداری، تعمیر و تعویض تجهیزات و تأسیسات مذکور را برعهده دارد.

2.      اجاره کارگاه بدون تجهیزات:

در اجاره کارگاه بدون تجهیزات، تجهیزات و تأسیسات مورد نیاز برای انجام کار تجاری، از سوی اجاره کننده تهیه و نصب می‌شود و مستأجر باید تجهیزات و تاسیسات مورد نیاز خود را تهیه کند.

3.      قرارداد اجاره کارگاه تولیدی:

این قرارداد، برای کارگاه‌هایی امضاء می‌شود که به تولید کالا می‌پردازند. در این نوع قرارداد، معمولاً تجهیزات و دستگاه‌هایی به کارگاه اضافه می‌شود که برای فعالیت تولیدی استفاده می‌شود.

4.      قرارداد اجاره کارگاه صنعتی:

 این قرارداد، برای کارگاه‌هایی امضاء می‌شود که به فعالیت‌های صنعتی مانند تولید محصولات شیمیایی، فلزی، نساجی و... می‌پردازند. در قرارداد اجاره کارگاه صنعتی، معمولاً اجاره کارگاه برای مدت طولانی‌تری تعیین می‌شود و تجهیزات و دستگاه‌هایی که به کارگاه اضافه می‌شود، برای فعالیت‌های صنعتی استفاده می‌شود.

5.      قرارداد اجاره کارگاه ساختمانی:

 این قرارداد، برای کارگاه‌هایی امضاء می‌شود که به فعالیت‌های مرتبط با ساختمان‌سازی مانند نصب کابینت، درب و پنجره، کاشی کاری و... می‌پردازند. در این نوع قرارداد، معمولاً تجهیزات و دستگاه‌هایی به کارگاه اضافه نمی‌شود و فقط حیطه فعالیت‌های ساختمانی مورد نظر مستأجر در این قرارداد قید می‌شود.

با توجه به تفاوت‌های فوق، در هر یک از نوع قراردادهای اجاره کارگاه، شرایط مختلفی باید مورد توجه قرار گیرد تا مواردی مانند شرایط اجاره، شرایط استفاده، تجهیزات کارگاه، مسئولیت‌ها، بیمه و... به درستی در قرارداد تعیین شود.

نحوه تنظیم قرارداد اجاره کارگاه و ارکان مهم آن:

نوشتن اجاره‌نامه کارگاه، باید به گونه‌ای باشد که تمامی جزئیات مربوط به شرایط و مقررات اجاره کارگاه را پوشش دهد و به هرگونه ابهام و تردید در آینده جلوگیری کند. در ادامه به برخی از موارد مهمی که باید در قرارداد اجاره کارگاه به عنوان یکی از انواع قرارداد اجاره لحاظ شوند، اشاره می‌کنیم:

1.      مشخصات طرفین:

در قرارداد اجاره کارگاه باید نام و اطلاعات هویتی هر دو طرف، یعنی موجر و مستاجر، ذکر شود. بسته به اینکه اشخاص طرف قرارداد حقیقی یا حقوقی باشند، اطلاعات مندرج نیز متفاوت خواهد بود.

2.      شرایط اجاره:

مواردی مانند مدت زمان اجاره، مبلغ اجاره و رهن، تاریخ پرداخت و شرایط بازپرداخت، تعهدات مالی مربوط به مالکیت کارگاه و غیره، از مواردی هستند که حتماً باید در قرارداد مشخص شوند.

3.      شرایط استفاده از کارگاه:

 در متن قرارداد اجاره کارگاه، باید شرایط استفاده از کارگاه مانند نوع فعالیت‌های مورد استفاده، تعداد و نوع کارکنان، ساعات کاری و... معین گردد.

4.      تعهدات موجر و مستاجر:

در این توافق باید تعهدات هر دو طرف به وضوح ذکر شود، مانند تعهدات موجر در مورد تحویل کارگاه و تعمیرات اساسی، و تعهدات مستاجر در مورد پرداخت هزینه‌ها، حفظ کارگاه و رعایت قوانین و مقررات (که در ادامه به آن خواهیم پرداخت).

5.      قوانین و مقررات:

در قرارداد باید به تمامی قوانین و مقررات مصوب مربوط به استفاده از کارگاه و همچنین قوانین مالیاتی و بیمه‌ای اشاره شود.

6.      شرایط تمدید قرارداد:

در صورت تمایل به تمدید قرارداد، شرایط تمدید و شرایط بازنگری قرارداد باید در فرم قرارداد اجاره کارگاه مشخص شود.

7.      تعهدات مربوط به تجهیزات و تاسیسات:

در صورتی که قرار است تجهیزات و تاسیسات مختلفی اجاره شوند، تعهدات مستاجر در مورد نگهداری، تعمیرات و تعویض این تجهیزات باید در قرارداد ذکر شود.

در نهایت، قرارداد اجاره کارگاه باید توسط دو طرف به دقت مورد بررسی قرار گیرد و پیش از امضای قرارداد، تمامی شرایط و مقررات مورد بررسی قرار گیرد. در صورتی که احتیاج به مشاوره دارید، بهتر است با مشاور حقوقی مربوطه مشورت کنید یا قرارداد اجاره کارگاه خود را از وکیل‌باشی تهیه کنید تا خیالتان بابت تعهدات و مسئولیت‌ها آسوده باشد.

موجر و مستاجر در قرارداد اجاره کارگاه چه تعهداتی دارند؟

یکی از آثار و عواقب قرارداد، وظایفی است که طرفین انجام آن را بر عهده می‌گیرند. در قرارداد اجاره کارگاه، مستاجر و موجر هرکدام به تعهداتی متعددی ملزم هستند که باید در قرارداد مشخص شود. در ادامه به برخی از تعهدات موجر و مستاجر در قرارداد اجاره کارگاه اشاره می‌کنیم:

·        تعهدات موجر:

- تحویل کارگاه در وضعیت مناسب: موجر باید کارگاه را در وضعیت مناسب و با تمامی تجهیزات و تأسیسات مورد نیاز (چنانچه اجاره کارگاه با تجهیزات بوده است) به مستأجر تحویل دهد.

- ارائه اطلاعات: موجر می‌بایست اطلاعات لازم در مورد کارکرد و وضعیت کارگاه را به مستأجر ارائه دهد.

- پرداخت هزینه‌های مربوط به مالکیت کارگاه: موجر مسئول پرداخت هزینه‌های مربوط به مالکیت کارگاه مانند مالیات و بیمه ملکی است.

- انجام تعمیرات اساسی: در قرارداد اجاره کارگاه نیز باید مانند تنظیم قرارداد اجاره ملک، مشخص شود که تعمیرات اساسی عین مستأجره با موجر است.

·        تعهدات مستاجر:

- پرداخت اجاره به موقع: مستاجر باید هزینه اجاره را به موقع و بدون تأخیر پرداخت کند.

- حفظ کارگاه: مستأجر می‌بایست کارگاه را در وضعیت مناسب حفظ کرده و هرگونه خسارت و نقصان را به موجر اطلاع دهد.

- رعایت قوانین و مقررات: مستأجر باید همه قوانین و مقررات مربوط به استفاده از کارگاه را رعایت کند.

- عدم تغییرات بدون مجوز: مستأجر نباید هیچگونه تغییری در کارگاه ایجاد کند مگر با مجوز موجر.

به طور کلی، تعهدات موجر و مستأجر در قرارداد اجاره کارگاه باید به گونه‌ای باشد که اطمینان از حقوق و تعهدات هر دو طرف را فراهم کند.

نحوه فسخ قرارداد اجاره کارگاه و حل‌وفصل اختلافات:

همانطور که پیش‌تر نیز به صورت جامع در مقاله‌ی موارد فسخ قرارداد اجاره بیان کردیم، ممکن است به دلایل مختلفی از جمله عدم رعایت شرایط و مقررات قرارداد، بروز اختلافات بین موجر و مستاجر، تغییر شرایط اقتصادی یا بروز فورس ماژور و... قرارداد توسط یکی از طرفین فسخ، و یا توسط هر دو طرف فسخ شود. در هر حال باید طرفین در قرارداد خود موارد را به صورت دقیق لحاظ کنند.

یکی دیگر از نکات مهم در زمان تنظیم قرارداد، مربوط به تعیین شیوه‌ی رسیدگی به اختلافات می‌باشد. در قرارداد اجاره، ممکن است برخی اختلافات و نارضایتی‌ها بین مستأجر و موجر پیش آید که نیاز به حل‌وفصل دارند. به طور کلی، روش‌های حل و فصل اختلاف در قرارداد اجاره باید حتماً مکتوب شوند. به عنوان مثال:

1. رسیدگی به اختلافات توسط دادگاه: در صورتی که توافق مستقیم ممکن نباشد، یکی از طرفین می‌تواند به دادگاه مربوطه مراجعه کند و حل اختلاف را به عهده قضاوت دادگاه بگذارد. در این روش، دادگاه به عنوان ناظر بر اجرای قرارداد عمل می‌کند و تصمیم‌گیری در مورد اختلافات را بر عهده دارد.

2. رسیدگی به اختلافات توسط داوری: در برخی موارد، مستأجر و موجر ممکن است قبل از رفتن به دادگاه، به داوری مراجعه کنند. در این روش، داور یا داوران منتخب توسط طرفین، اختلافات را بررسی و تصمیم‌گیری می‌کنند. در این فرض، بهتر است داوری در قرارداد حتماً در متن اجاره‌نامه ذکر شود.

نتیجه‌گیری:

قرارداد اجاره کارگاه یکی از مهم‌ترین قراردادهایی است که بین مالک کارگاه و مستأجر منعقد می‌شود و برای هر دو طرف بسیار حائز اهمیت است. در این قرارداد، باید به صورت جامع و دقیق شرایط اجاره، شرایط استفاده از کارگاه، شرایط مالیاتی و بیمه‌ای، مسئولیت‌ها و بیمه، شرایط تمدید قرارداد، تعهدات مربوط به تجهیزات و تاسیسات، و رعایت حقوق مالکیت، در نظر گرفته شود. همچنین، روش‌های حل و فصل اختلافات نیز باید در قرارداد تعیین شود تا در صورت بروز اختلافات، به سرعت و با روش مناسب آن‌ها را حل و فصل کرد.

با رعایت این موارد، قرارداد اجاره کارگاه می‌تواند به عنوان یکی از ابزارهای مهم جهت تضمین حقوق و تعهدات هر دو طرف، مورد استفاده قرار گیرد. در نهایت، توصیه ما به شما این است که قبل از اقدام به هرگونه عملی، با ثبت درخواست مشاوره حقوقی تلفنی، از راهنمایی و مشاوره وکلای متخصص تیم وکیل‌باشی بهره مند شوید تا بتوانید به بهترین شکل از حقوق و منافع خود محافظت کنید.

سحر سفلایی_ کارشناس حقوقی وکیل‌باشی