چگونه قرارداد تدریس خصوصی را بنویسیم

بدون تردید بارها با آگهی‌ها و تبلیغاتی همچون تدریس خصوصی در منزل، تدریس ساعتی و مواردی ازاین‌دست، مواجه شده‌اید. حال ممکن است تجربه مثبتی از کار تدریس خصوصی یا بهره‌گیری از مدرسین این حوزه داشته باشید یا متأسفانه یک خاطره ناگوار دراین‌رابطه برایتان به‌جامانده باشد.

مثلاً معلمی که پس از سومین جلسه آموزش، تمام مبلغ 15 جلسه آموزشی را اخذ کرده و برای همیشه ناپدید شده است! یا شاگردی که قول داده پس از اتمام هر کلاس درس خصوصی، مبلغی را به معلم خود پرداخت نماید؛ اما پس از گذشت چندین ماه، هنوز هم معلم او پولی دریافت نکرده است!

به نظرتان نوشتن قرارداد تدریس خصوصی تا چه حد می‌توانست به کاهش این ریسک‌ها کمک کند؟ مسلم است که داشتن قرارداد کتبی موجب می‌شود که طرفین نسبت به تعهداتشان پایبندی بیشتری داشته باشند.

ازاین‌رو باید با تنظیم یک قرارداد کامل و حرفه‌ای، از ایجاد اختلاف و منازعه در آینده جلوگیری کرده و از منافعتان به‌خوبی محافظت نمایید. در همین راستا و در این مقاله از وکیل‌باشی، قصد داریم درباره زوایای حقوقی قراردادهای تدریس خصوصی صحبت کنیم. در ادامه خواهیم گفت که چگونه مواردی مهمی مانند مبلغ، مدت و نحوه فسخ را در متن این قرارداد بنویسید تا طرف مقابل، به تعهداتش پایبند بماند.

قرارداد تدریس خصوصی به چه معنا است؟

"در بیان تعریف این عقد باید اشاره کرد، قرارداد تدریس خصوصی {Private Teaching contract} یا به عبارت دیگر آموزش خصوصی، توافق‌نامه‌ای کتبی است که بین آموزگار {مدرس خصوصی} و دانش‌آموز منعقد می‌شود. قرارداد مذکور، در زمره عقود ماده 10 قانون مدنی قرار گرفته که طی آن آموزگار ملزم است دروس مشخص شده در متن قرارداد، نظیر زبان‌های خارجی، عربی، ریاضی و... را به‌صورت خصوصی آموزش دهد." بهتر است بدانید که ماده 10 ق.م به اصل آزادی قراردادهای خصوصی مشهور است و بر اساس آن می‌توانیم هر نوع قرارداد را منعقد کنیم. به این شرط که توافق مزبور خلاف نظم عمومی و قانون نباشد. 

تیم وکلای وکیل‌باشی ضمن برخورداری از سال‌ها تجربه در امر قراردادنویسی، توانسته‌اند با درنظرگرفتن نیازها و انتظارات مخاطبان، توافقات کتبی جامعی را تدوین کنند. فرم قرارداد تدریس خصوصی نیز از این قاعده مستثنی نبوده و باتوجه‌به نیازهای مختلف مدرسین و دانش‌آموزان، نوشته شده است.

مزیت دیگر این توافق این است که شما علی‌رغم دریافت فایل‌های ورد و پی‌دی‌اف قرارداد، امکان ایجاد تغییر در آن را خواهید داشت. این در حالی است که یکی از وکلای تیم برای ارائه توضیحات و مشاوره حقوقی همراه شما خواهد بود. از سایر مزایایی مانند پشتیبانی 24 ساعته و امکان بازگشت وجه در صورت عدم رضایت نیز بهتر است چیزی نگوییم، چرا که این‌ها حق مسلم همه مخاطبان وکیل‌باشی است.

آیا قرارداد تدریس خصوصی جزء قراردادهای کاری محسوب می‌شود؟

اغلب افراد تصور می‌کنند قرارداد معلم خصوصی، یکی از انواع قرارداد کار به شمار می‌آید. این در حالی است که توافق میان معلم و شاگرد، در قالب قراردادهای استخدامی مبتنی بر قانون کار جای نمی‌گیرد. چرا که در آن دسته از توافقات کاری، کارفرما و کارگر طرفین توافق محسوب می‌شوند و به‌موجب این رابطه، کارفرما ملزم به رعایت مواردی نظیر بیمه کارگر است.

بااین‌وجود، در توافقی که میان یک شاگرد مثلاً ۱۵ساله و معلم خصوصی منعقد می‌شود، شاگرد به دلیل رشید نبودن، اصلاً کارفرما محسوب نمی‌شود. رشید به شخصی می‌گویند که به سن رشد رسیده و بالای 18 سال دارد. همین یک نکته به‌ظاهر ساده علی‌رغم اینکه می‌تواند شکل قرارداد را تغییر دهد، یکی از موارد و نکات مهم در قراردادهای کاری است که باید به آن توجه داشته باشید.

ارکان قرارداد تدریس خصوصی

قرارداد آموزش خصوصی توسط مدرس را باید به نحوی بنویسید که حاوی مواد و بندهایی باشد که منافع شما را به خوبی تضمین کند. در زمان نوشتن قرارداد تدریس خصوصی، بهتر است موارد زیر را مد نظر قرار دهید:

ماده‌ 1- مشخصات طرفین قرارداد تدریس خصوصی

طرف‌های این قرارداد اعم از مدرس و شاگرد هستند که باید مشخصات کامل آن‌ها مانند نام و نام خانوادگی، محل سکونت، شماره تماس، کد ملی و... در متن توافق درج شود.

ماده‌ ۲- موضوع قرارداد

منظور از موضوع قرارداد، کار یا هدفی است که به‌خاطر آن توافق را می‌نویسیم. در اینجا باید تمام جزئیات جلسه، کلاس یا دوره آموزشی را به‌دقت بیان کنید. مثلاً تدریس خصوصی زبان انگلیسی در قالب قرارداد تدریس ساعتی.

ماده‌ ۳- مبلغ قرارداد

مبلغی که شاگرد به مدرس پرداخت می‌کند چه به‌صورت نقدی باشد یا از طریق واریز به‌حساب بانکی و امثال، در هر صورت باید به‌وضوح نوشته شود. در این قسمت می‌توانید مبلغ تدریس را به‌ازای هر ساعت، هر جلسه یا در قالب یک ترم آموزشی تعیین کنید.

ماده‌ 4- مدت قرارداد تدریس خصوصی

مدت قرارداد همان مدت زمانی است که برای تدریس در نظر گرفته می‌شود. مثلاً برای یادگیری زبان آلمانی توسط مدرس خصوصی می‌توانید یک دوره آموزشی ۳ماهه را مشخص کنید. بهتر است در مورد تمدید خودکار قرارداد در این بند چیزی ننویسید و این امر را به بعد از انقضای مدت توافق، موکول کنید. این بند در روابط استخدامی نیز یکی از مهمترین نکات قرارداد کار محسوب خواهد شد که باید مورد توجه طرفین قرار گیرد.

ماده 5- مکان برگزاری جلسات تدریس دوره آموزشی

قرار است جلسات آموزشی در چه مکانی برگزار شود؟ در خانه مدرس، منزل شاگرد؟ یکی از کلاس‌های فلان آموزشگاه یا حتی در پارک؟ مهم این است که محل دقیق را بنویسید تا در آینده دراین‌رابطه به مشکل برنخورید.

ماده‌ 6- تعهدات مدرس در قرارداد کلاس خصوصی

تعهد مدرس در قرارداد تدریس خصوصی شامل ارائه آموزش‌های باکیفیت، رعایت زمان‌بندی، حفظ حریم خصوصی، پایبندی به اخلاقیات حرفه‌ای و قوانین، به‌روز نگه‌داشتن مطالب تدریسی و رعایت سلامتی دانش‌آموز است. البته شما می‌توانید به این موارد بیفزایید و تعهدات معلم خصوصی خود را بیشتر کنید.

ماده‌ ۷- تعهدات شاگرد

اگر یک مدرس خصوصی هستید، می‌توانید تعهدات زیر را برای شاگردتان در نظر بگیرید تا در صورت تخلف از آن‌ها، مسئولیتی در قبال عدم پیشرفت او نداشته باشید:

·       حضور در جلسات تدریس

·       انجام تکالیف و تمرین‌ها

·       پایبندی به قوانین و مقررات کلاس

·   پایبندی به زمان‌بندی

به موارد بالا می‌توانید رعایت اخلاقیات را نیز اضافه کنید.

ماده‌ ۸- نحوه فسخ قرارداد

منظور از فسخ یک قرارداد، خاتمه‌دادن به ادامه آن توسط یکی از طرفین است. در اینجا، معلم یا شاگرد می‌توانند در صورت وجود برخی شرایط، قرارداد را فسخ کرده و به ادامه آن پایان دهند. موارد فسخ، اصولاٌ بر اساس تعهدات طرفین مشخص می‌شود؛ یعنی اگر هر یک از طرفین به تعهداتشان عمل نکنند، طرف دیگر از حق فسخ قرارداد تدریس خصوصی برخوردار می‌شود.

از دیگر مواردی که می‌تواند موجب فسخ شود، واگذاری قرارداد از سوی مدرس به یک مدرس دیگر است. اگر شاگرد شرط کند که فقط باید یک مدرس خاص به او درس بدهد، معلم نمی‌تواند قرارداد را به دیگری واگذار کند. در این صورت، شاگرد می‌تواند قرارداد خود را پایان دهد.

ماده‌ ۹- ضمانت اجرای قرارداد تدریس خصوصی

تعیین ضمانت اجرا به این خاطر است که نمی‌خواهیم قرارداد را به‌راحتی به هم بزنیم؛ اما در مقابل عدم تعهد فرد مقابل نیز نباید ساکت بمانیم. در این گونه توافقات قادر هستید که مبلغی را به‌عنوان جریمه مشخص کنید. این جریمه می‌تواند در مقابل تأخیر در پرداخت مبلغ قرارداد یا عدم تعهد به حضور در جلسات آموزشی مقرر ‌شود.

وکلای تیم وکیل‌باشی ضمن نگارش این قرارداد به‌صورت حرفه‌ای، جوانب مختلف آن نظیر تعیین ضمانت اجرای مناسب برای طرفین را نیز در نظر گرفته و این گونه مسائل را به بهترین نحو در قرارداد گنجانده‌اند.

ماده‌ 10- حل اختلافات قرارداد

بروز اختلاف میان طرفین قراردادها، امری بدیهی و قابل‌پیش‌بینی است. پس باید برای این روزها نیز تدبیری بیندیشید. در بند حل اختلاف، بهتر است شرط کنید که منازعه ایجاد شده به داوری ارجاع شود. داور در قراردادها فردی است که علم، تجربه و دانش بسیار خوبی راجع به موضوع توافق طرفین دارد، می‌تواند رأی صادر کند و اگر این شخص وجود داشته باشد، دیگر برای مراجعه به دادگاه هیچ الزامی نخواهید داشت.

در نهایت، قرارداد تدریس خصوصی باید توسط هر دو طرف (دانش‌آموز و مربی) امضا شود تا اعتبار لازم را داشته باشد.

هرچند راجع به مفاد مهم این توافق توضیحات زیادی را ارائه کردیم؛ اما بهتر است پیش از نوشتن موافقت‌نامه حتماً یک جلسه مشاوره حقوقی را پشت سر بگذارید. چرا که وکلا جنبه‌هایی از قرارداد را برایتان بازگو می‌کنند که برای شناخت آن‌ها باید چندین مطلب حقوقی را مطالعه کنید؛ بنابراین، یک جلسه مشورت با وکیل، ده‌ها برابر آنچه تصور می‌کنید، مفید و کاربردی است.

راضیه حبیبی_ کارشناس حقوقی وکیل‌باشی