;
1403/07/18 - 10:40

نحوه تنظیم قرارداد اجاره مغازه

در این مقاله قصد داریم به بررسی نحوه تنظیم اجاره‌ نامه مغازه بپردازیم:

تنظیم قرارداد اجاره مغازه یکی از مهم‌ترین قراردادهای تجاری محسوب می‌شود و تنظیم دقیق و صحیح آن می‌تواند از بروز بسیاری از مشکلات حقوقی در آینده جلوگیری کند. رعایت اصول حقوقی و دقت در تدوین این قرارداد برای حفظ منافع طرفین امری ضروری است.

در همین راستا و در این مقاله از وکیل باشی قصد داریم راجع به نکات حقوقی و نحوه تنظیم اجاره نامه املاک تجاری توضیحاتی را ارائه دهیم.

بیشتر بدانید: دانلود قرارداد اجاره مغازه

تنظیم قرارداد اجاره چه اهمیتی دارد؟

تنظیم قرارداد اجاره مغازه از لحاظ حقوقی و قانونی اهمیت ویژه‌ای دارد. به همین دلیل، قانونگذار در ماده 466 قانون مدنی به این موضوع پرداخته است. بر اساس این ماده:

"قرارداد اجاره مغازه، توافقی است میان اجاره دهنده (موجر) و اجاره گیرنده (مستأجر)، در اینجا منافع مورد اجاره یعنی مغازه، برای مدتی معلوم به مستأجر منتقل شده و او ملزم به پرداخت اجاره بها خواهد بود."

توجه داشته باشید که نوشتن هر نوع قرارداد، تابع اصول و تکنیک‎‌‌های خاصی است که عدم رعایت هر یک از آن‎ها، آثار حقوقی متفاوتی خواهد داشت؛ به نحوی که ممکن است قرارداد منعقد شده حتی به ابطال کشیده شود.

در این میان، برخی از توافقات مانند قرارداد اجاره مغازه، رواج بیشتری در بین مردم دارند. همین موضوع باعث شده افراد بدون توجه به ملاحظات حقوقی، اقدام به نوشتن اجاره نامه مغازه کرده و در بسیاری از موارد نیز متضرر شوند.

درکل، توصیه ما به شما این است که اگر به دنبال اجاره مغازه جهت کسب و کار خود می‌گردید و یا اینکه شما مالک یک مغازه‌اید که قصد اجاره دادن آن را دارید، به شما پیشنهاد می‌کنیم همکاری خود را بدون وجود قرارداد اجاره مغازه باقی نگذارید. در چنین حالتی احتمال بروز اختلاف در مدت اجاره، مبلغ آن و همچنین نحوه استفاده مستأجر از مغازه و کلی موارد مشابه دیگر در صورت نبود قراردادی کامل و جامع، افزایش خواهد یافت.

قرارداد اجاره مغازه

قرارداد اجاره مغازه دارای چه ارکانی است؟

 به طور کلی، همه قراردادها از چندین ماده تشکیل می‌شوند که تعداد این مواد، کاملاً به توافقات طرفین بستگی دارد. مثلاً ممکن است موجر و مستأجر مفادی همچون سرقفلی یا فورس ماژور را ضروری ندانسته و این دو ماده را در متن توافق‌نامه نیاورند.

در حالت کلی، از مهم‌ترین مواد قرارداد اجاره مغازه، می‌توان موارد زیر را نام برد: 

  • ماده 1: مشخصات طرفین قرارداد اجاره مغازه
  • ماده 2: مورد اجاره (در اینجا منافع مغازه است)
  • ماده 3: مدت اجاره ملک تجاری
  • ماده 4: اجاره بها یا مبلغ اجاره
  • ماده 5 : سرقفلی (حتماً در مورد وجود سرقفلی در قرارداد یا نبود آن به توافق برسید.)
  • ماده 6: تسلیم مورد اجاره
  • ماده 7: شرایط و نوع استفاده از مورد اجاره
  • ماده 8: فسخ قرارداد
  • ماده 9: تخلیه مورد اجاره
  • ماده 10: تضمین قرارداد
  • ماده 11: فورس ماژوردراجاره نامه مغازه تجاری
  • ماده 12:حل و فصل اختلافات
  • ماده 13: نسخ قرارداد اجاره مغازه (نسخه‌های قرارداد که هر یک از طرفین باید یکی از آن‎ها را در دست داشته باشند)

البته، ممکن است همه توافق نامه‌های کتبی اجاره مغازه، شامل این 13 ماده نباشند و متعاملین بر مبنای خواسته‌های خود، تعداد این مواد را کمتر یا بیشتر از آنچه ذکر کردیم، در نظر بگیرند. 

دقت کنید که نوشتن برخی از موارد جزئی در اجاره نامه همچون فسخ قرارداد اجاره ملک نیازمند این است که دانش حقوقی بالایی داشته باشید. لذا مجدداً توصیه می‌کنیم از نوشتن هرگونه واژه یا جمله‌ای که آثار حقوقی گوناگونی دارد و شما هم از آن مطلع نیستید، خودداری کنید.

اجاره نامه مغازه

در زمان نوشتن اجاره نامه مغازه به چه نکاتی باید توجه داشت؟

برای اینکه قرارداد منعقد شده کاملاً یکپارچه، منسجم و حافظ منافع موجر و مستأجر باشد؛ باید چند مسئله بسیار مهم در رابطه با اجاره ملک تجاری را بدانید. آگاهی از این موارد پیش از انعقاد قرارداد، منجر به کاهش تعارضات احتمالی در آینده خواهد شد. این نکات مهم در اجاره‌ نامه مغازه شامل موارد زیر هستند: 

تعهدات مستأجر

اکثر افراد تصور می‌کنند که مستأجر فقط یک تعهد نسبت به موجر دارد و آن‌هم پرداخت به موقع اجاره بها است. این در حالی است که اجاره گیرنده، تعهدات متعددی از جمله موارد زیر را برعهده دارد:

  • در صورتی که مستاجر به دلیل عدم استفاده از ملک اجاره‌ای، از پرداخت اجاره‌بها خودداری کند؛ مگر اینکه این عدم استفاده به خاطر اجاره دهنده باشد. به‌طور مثال، اگر شما مغازه‌ای را اجاره کنید و به خاطر بیماری خودتان نتوانید در آنجا مستقر شوید، باز هم موظفید که اجاره بها را به صورت منظم بپردازید. در اینجا این خود شمایید که از ملک تجاری تحت تصرفتان بهره‎مند نشده‌‎اید. حال تصور کنید که موعد تحویل ملک فرا رسیده اما مغازه به واسطه تخلف مالک پلمپ شده است. احتمالا فک پلمپ تا چند هفته طول بکشد و در این مدت نتوانید از مغازه استفاده کنید. در نهایت، چون این موضوع ناشی از تقصیر مالک است، شما هیچ تعهدی نسبت به پرداخت مبلغ اجاره ندارید.
  •  مستأجر بدون توافق با موجر و کسب رضایت از او، حق ایجاد هیچ‌گونه تغییری در ملک تجاری را ندارد.
  • پرداخت تمام هزینه‌های ناشی از فعالیت مستأجر مانند عوارض شهرداری، مالیات بر درآمد و... برعهده خود او است و ارتباطی به موجر ندارد.

تعیین مرجع حل اختلاف در قرارداد اجاره مغازه چه کسی است؟

یکی از موضوعاتی که اغلب متعاملین به آن بی‌توجه‌‎اند و در متن اجاره‌نامه هیچ اشاره‌ای به آن نمی‌کنند؛ تعیین مرجع حل اختلاف است. بدون تردید، ایجاد تعارض میان طرفین امری محتمل بوده و بهتر است از همان ابتدای معامله، نسبت به آن چاره‌اندیشی کرد.

هرچند اصل بر این است که دعاوی ناشی از اختلافات میان موجر و مستأجر مانند فسخ پیش از موعد قرارداد اجاره توسط مرجع صالح در محاکم دادگستری رسیدگی شود؛ اما طرفین می‌توانند هر نوع اختلاف ایجاد شده را به یک یا چند داور ارجاع دهند.

واضح است که داور منتخب، باید مورد توافق هر یک از طرفین باشد.

نکات مهم تنظیم قرارداد اجاره مغازه

اجاره سرقفلی در اجاره نامه ملک تجاری

اگر مستأجر، سرقفلی ملک تجاری را به موجب قرارداد اجاره مغازه درخواست کند، باید این مطلب در متن اجاره نامه نوشته شده و نسبت به مبلغ آن نیز، توافق شود.

در این صورت، موجر متعهد می‌شود مبلغی که بابت اجاره سرقفلی دریافت کرده است را پس از اتمام مدت اجاره، به مستأجر بپردازد. پس در نظر داشته باشید که نکات مهم تنظیم سرقفلی مغازه را نیز در قرارداد خود، رعایت کنید.

امکان تغییر کاربری ملک تجاری وجود دارد یا خیر؟

تغییر کاربری ملک تجاری نیازمند رعایت قوانین و مراحل اداری خاصی است. یکی از اقدامات ضروری برای تغییر کاربری مغازه اجاری، کسب توافق میان مستأجر و موجر است.

پس از این توافق، دریافت مجوز از شهرداری یا نهادهای مربوطه، مرحله بعدی خواهد بود. لازم به ذکر است که فرآیند دریافت مجوز ممکن است شامل ارائه مستندات و طرح‌های خاصی باشد.

یکی از نکات کلیدی که باید قبل از امضای قرارداد اجاره به آن دقت کنید، این است که یک ملک تجاری می‌تواند دارای کاربری‌های متنوعی باشد. بنابراین، بهتر است هدف خود را مشخص کنید؛ مثلاً آیا قصد دارید مغازه را برای تأسیس رستوران یا سوپرمارکت استفاده کنید.

کاربری ملک یکی از عوامل تعیین‌کننده در اجاره مغازه است. همچنین، به منطقه جغرافیایی و متراژ ملک نیز توجه کنید تا در آینده با مشکلاتی مواجه نشوید.

ثبت قرارداد اجاره ملک تجاری و فسخ آن در سامانه املاک و اسکان کشور

ثبت قرارداد اجاره در سامانه املاک بسیار آسان و راحت است؛ کافی است وارد سایت سامانه ملی املاک و اسکان کشور شده و گزینه ثبت رایگان اجاره مسکن را انتخاب نمایید. سپس از طریق شماره تلفن و کد امنیتی وارد درگاه شده و گزینه ثبت قرارداد اجاره را انتخاب کنید.

بعد از این مرحله فقط کافی است اطلاعات موجر، اطلاعات ملک، مبلغ و تاریخ قرارداد، تعهدات طرفین، قبوض و اطلاعات مستأجر را درج کنید. پس از طی کردن این مراحل، ثبت قرارداد اجاره در سامانه املاک انجام شده و به شما یک کد رهگیری داده خواهد شد.

بیشتر بدانید: نحوه ثبت اجاره و فسخ آن در سامانه املاک

 

مشاوره حقوقی تلفنی

یکی از کاربران از ما پرسیده است:

سلام، بنده یک قرارداد اجاره مغازه به مدت یک سال امضا کرده‌ام و پس از شروع فعالیت در مغازه، متوجه شدم که میزان فروش به حدی نیست که بتوانم هزینه‌های مربوط به اجاره‌بها را تأمین کنم. با توجه به این شرایط، آیا امکان فسخ قرارداد اجاره وجود دارد یا خیر؟

در پاسخ به این کاربر باید بگوییم: 

فسخ قرارداد اجاره به شرایط و مفاد قرارداد شما بستگی دارد. ممکن است در متن قرارداد، شرایطی برای فسخ پیش‌بینی شده باشد که بر اساس آن بتوانید اقدام به فسخ قرارداد کنید. همچنین در صورتی که عدم فروش و درآمدزایی شما تقصیر موجر باشد، به راحتی می توانید اقدام به فسخ نمایید.

خلاصه‌ای از آنچه که باید درباره قرارداد اجاره مغازه بدانید

یکی از مهم‌ترین اقدامات پس از اجاره مغازه، تنظیم قرارداد است. در این راستا، رعایت اصول صحیح هنگام تنظیم قرارداد بسیار ضروری است.

در این نوشتار، به‌طور شفاف به تشریح این اصول پرداخته‌ایم تا از بروز مشکلات و اختلافات حقوقی در آینده جلوگیری کنیم. همچنین، نکات کلیدی و مؤثر در تنظیم قرارداد به‌طور کامل بررسی شده‌اند تا شما عزیزان بتوانید بهترین تصمیمات را اتخاذ کنید.

با این حال، فرقی نمی‌کند که در مقام موجر مغازه باشید یا مستأجر؛ درهرصورت، به شما توصیه می‌کنیم با ثبت درخواست مشاوره حقوقی، از راهنمایی‌های وکلای متخصص تیم وکیل‌باشی استفاده کرده و راهنمایی دریافت کنید تا بدین نحو رابطه استیجاری مطمئنی را آغاز نمایید.

 

راضیه حبیبی_ کارشناس حقوقی وکیل‌باشی

title-bg

نظرات

پیام های کاربران را بخوانید

افزودن نظر

FAQ

پرسش های متداول

به طور کلی قرارداد اجاره نامه مغازه به چه معناست؟

در قرارداد اجاره، صاحب مال در ازای دریافت مبلغ یا مال مشخصی، مال خود را برای مدتی معیّن در اختیار مستاجر قرار می‌دهد، بدون این که مالکیت آن مال را به او واگذار نماید. به بیان دیگر می‌توان گفت اجاره عقدی است که در آن مالک، منافع مال خود را در ازای دریافت مبلغی برای مدتی مشخص به تصرف و استفاده دیگری می‌دهد. از اوصاف عقد اجاره می‌توان گفت که اجاره عقدی لازم به معنای غیر قابل فسخ بودن، معوض یعنی تملیک منافع در ازای دریافت اجاره  و در نهایت عقدی معین است، به این منظور که در قانون ضوابط و مقررات مرتبط با اجاره بیان شده است.

معنا و مفهوم قرارداد سرقفلی مغازه چیست؟

در مورد پاسخ به این سوال که تعریف قرارداد سرقفلی مغازه چیست، باید گفت سرقفلی مالی است که در ابتدا یا بدو اجاره به مالک پرداخت می‌شود و ذاتاً متکی به محل است؛ بدین صورت  متضمن هیچ شهرت تجارتی یا توجه خاص یا استقرار یافته مشتریان نیست. حق سرقفلی تابع موقعیت و مرغوبیت محلی، کیفیت بنا و تجهیزات به کار گرفته شده در مال مورد اجاره است.

هزینه اخذ کد رهگیری قرارداد اجاره مغازه در سامانه املاک چقدر است؟

جالب است بدانید که بر اساس قانون و طبق آخرین گفته‌های رئیس اتحادیه مشاوران املاک، هیچ یک از متصدیان بنگاه‌های معاملات مسکن، نباید بابت ارائه کد رهگیری ملک به موجر یا مستأجر، وجهی از آنان دریافت کنند. در واقع حق‌الزحمه متصدی بنگاه، بر اساس آنچه در قانون آمده باید پرداخت شود و ثبت قرارداد اجاره در سامانه املاک، یکی از وظایف شغلی او به شمار می‌آید. ازاین‌رو، درخواست پرداخت وجه در مقابل ارائه کد رهگیری اجاره نامه به هر یک از طرفین عقد اجاره، امری غیرقانونی است.