در این مقاله قصد داریم به بررسی شرایط ابطال قولنامه عادی و رسمی بپردازیم:
امروزه، دعوای ابطال قولنامه یکی از مسائلی است که ممکن است در بین افراد بوجود آید. قولنامهها به دو دسته کلی تقسیم میشوند: قولنامه عادی و قولنامه رسمی. در این مقاله از وکیلباشی قصد داریم تا شرایط قانونی مربوط به ابطال هر دو نوع قولنامه را بررسی کنیم و نحوه ابطال قولنامه را توضیح دهیم. با ما همراه باشید تا با موارد قانونی مربوط به این موضوع آشنا شوید و بتوانید در صورت بروز اختلاف، بهترین تصمیم را اتخاذ کنید.
تعریف قولنامه عادی و قولنامه رسمی:
قولنامه یکی از مهمترین قراردادهایی است که بین دو طرف برای انجام کاری خاص منعقد میشود. این قرارداد شامل تعهدات و در زمینههای مختلفی از جمله خرید و فروش، اجاره و... انجام میشود. با امضای قولنامه، تعهدات دو طرف، متقابل است و معمولاً طرفین موافقت خود را با شرایط موضوع قرارداد اعلام داشته و تعهد میکنند که این شرایط را رعایت کنند.
در قولنامه، شرایط و جزئیات تعهدات طرفین به صورت دقیق توضیح داده میشود. همچنین، مسئولیت هر یک از طرفین نیز در این قرارداد مشخص میشود. در صورتی که یکی از طرفین تعهدات قولنامه را نقض کند، طرف دیگری میتواند با ارائه قولنامه به محاکم ادعای خود را ثابت کند.
قولنامه معمولاً در مواردی مانند فروش ملک، اجاره، وام دادن، اعطای نمایندگی و یا موارد دیگری که نیاز به تعهدات رسمی دارند، استفاده میشود.
پیشتر در مقاله مفهوم سند و انواع آن، درباره سند رسمی توضیح دادیم. به طور کلی مقصود از سند رسمی آن است که توسط ماموران رسمی و در حدود صلاحیت آنان و مطابق قانون تنظیم شوند؛ مانند اسنادی که توسط ماموران اداره ثبت اسناد و املاک یا توسط دفاتر اسناد رسمی تنظیم میشود در غیر این صورت، از انواع سند عادی محسوب میشود. از نظر حقوقی، سند نوشتهای است که در مقام دعوا قابل استناد باشد و به زبان ساده تر، سند نوشتهای است که هم شخص خواهان و هم شخص خوانده برای اثبات ادعای خود در محکمه استفاده میکنند.
قولنامه نیز به دو نوع عادی و رسمی تقسیم میگردد، قولنامه رسمی، سندی است که توسط ماموران اداره ثبت اسناد و املاک و یا توسط دفاتر اسناد رسمی صادر میشود؛ در غیر این شرایط قولنامه عادی محسوب خواهد شد. نظیر زمانی که دو نفر در مورد خرید ملکی در آینده با یکدیگر توافق کرده و متن تفاهم خود را به امضای شهود میرسانند.
تنظیم این تفاهمنامه از اهمیت ویژهای برخوردار است؛ به همین دلیل به شما توصیه میکنیم قبل از انجام هرگونه اقدامی در این مورد، با ثبت درخواست مشاوره حقوقی از وکلای متخصص مجموعه وکیلباشی راهنمایی و مشاوره بخواهید تا قدمی مستحکم جهت احقاق حقوق خود بردارید.
تفاوت میان قولنامه رسمی و قولنامه عادی:
ممکن است این سوال برای شما پیش آمده باشد که میان قولنامه رسمی و عادی چه وجه تمایزی وجود دارد؟ تفاوتهای اساسی بین قولنامه عادی و قولنامه رسمی عبارتند از:
● رعایت تشریفات قانونی: در قولنامه رسمی، مراسمات رسمی و مقررات قانونی مانند تأیید قولنامه در دفاتر اسناد رسمی رعایت میشود؛ اما در قولنامه عادی چنین مراسماتی رعایت نخواهد شد.
● قابلیت اعتراض: در قولنامه رسمی، امکان اعتراض و ابطال قرارداد برای طرفین به شرط رعایت موازین قانونی وجود دارد؛ اما در قولنامه عادی، این امکان محدودتر است و بستگی به شرایط خاص دارد. نسبت به قولنامه عادی میتوان ادعای جعل، تردید و انکار نمود اما در مورد قولنامه رسمی فقط میتوان ادعای جعل نمود و صدور حکم بطلان قولنامه را از مراجع قضایی درخواست کرد.
بیشتر بدانید: آیا قولنامه ملک بدون سند اعتبار دارد؟
نحوه ابطال قولنامه عادی و قولنامه رسمی:
از دیدگاه قانونی، قولنامه یک تعهد متقابل بین دو طرف است. بنابراین، ابطال قولنامه به معنی لغو این تعهد مشترک است. اما برای ابطال قولنامه باید به شرایط قانونی آن توجه کرد. شرایط قانونی ابطال قولنامه عادی و رسمی متفاوت است.
در قولنامه عادی، میتوان به صورت مشروط و بدون قید و شرط از آن ابطال کرد. اما در قولنامه رسمی، باید دلایل خاصی برای ابطال آن وجود داشته باشد. بنابراین، برای دعوای ابطال قولنامه، ابتدا باید به شرایط قانونی آن توجه کرد. در صورتی که قولنامه رسمی باشد، باید دلیل قانونی مشخصی برای ابطال آن وجود داشته باشد. نحوه ابطال قولنامه هم متفاوت است. در قولنامه عادی، میتوان با توافق دو طرف معامله، قولنامه را برهم زد؛ اما در قولنامه رسمی، باید با صدور حکم قضایی از طرف دادگاه آن را ابطال کرد. در نتیجه، برای دعوای ابطال قولنامه، باید به شرایط قانونی آن توجه کرد و با توجه به نوع قولنامه، نحوه ابطال آن را مشخص کرد. همچنین، برای دعوای ابطال قولنامه رسمی، باید دلیل قانونی مشخصی برای ابطال آن وجود داشته باشد و با صدور حکم قضایی، قولنامه را ابطال کرد.
لازم است بدانید که فسخ و ابطال قولنامه با یکدیگر تفاوت دارد. فسخ قولنامه میتواند توسط طرفین صورت گیرد و دادگاه فقط آن را تأیید میکند اما برای بطلان قولنامه، مراجع قضایی باید حکم به ابطال قولنامه دهند. از دیگر تفاوت های میان بطلان و فسخ در اثر آن است. اثر فسخ قولنامه نسبت به آینده است اما بطلان قولنامه اثر معامله را از هنگام انعقاد قرارداد، بی تأثیر میکند.
قولنامه عقدی لازم است به این معنا که طرفین نمیتوانند جز به دلایلی نظیر انواع خیارات، آن را برهم زنند. از انواع خیارات که میتوان به استناد آن قولنامه را فسخ نمود، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
-
خیار مجلس
-
خیار شرط
-
خیار تخلف از شرط
-
خیار عیب
شرایط بطلان قولنامه نیز شامل چند مورد است. از موارد ابطال قولنامه عادی و رسمی میتوان 1- فقدان قصد و رضای طرفین 2- عدم اهلیت ایشان 3-معلوم نبودن موضوع معامله هنگام انعقاد قرارداد و در نهایت به عدم مشروعیت جهت معامله را بیان کرد.
نتیجه گیری:
در نتیجه، میتوان گفت که ابطال قولنامهها، چه عادی و چه رسمی، به شرایط خاص و موازین قانونی مرتبط است. توجه به تفاوتهای اساسی بین این دو نوع قولنامه و شرایط قانونی مربوط به ابطال آنها میتواند به شفافیت بیشتر در روند دعاوی و تسریع رایزنیهای قانونی کمک کند.
بهناز صفاری_ کارشناس حقوقی وکیلباشی
نظرات
پیام های کاربران را بخوانید
کل دیدگاهها (0)